Türk İslam Alimleri (Müslüman Alimler)
İslam Alimleri ve İlimlerin Sınıflandırılması
Fethedilen bölgelerde İslam’ın yayılması; dinin nasıl ve hangi araçlarla anlatılacağı, toplumsal hayatın nasıl yaşanacağı gibi meseleleri gündeme getirmiştir. Bu nedenle Müslümanlar, bütün yönleriyle Kur’an’ı incelemeye ve Hz. Muhammed’in söz ve davranışlarını tespite girişmiştir. Bu çalışmalarla naklî ilimler ortaya çıkmaya başlamıştır. Sahabelerin Kur’an öğretme faaliyetleri, sonraki dönemlerde islam alimleri ve bilim adamlarına tefsir ve fıkıh ilimlerine kaynaklık etmiştir.
Akli ilimler
Abbasilerde Beytü’l-hikme ve gözlem evlerinin açılması, medreselerin kurulmasına ve çeşitli düşünce akımlarının doğmasına yol açmıştır. Böylece düşünce ve bilim hayatına canlılık gelmiş, felsefe, coğrafya, astronomi, matematik, tıp gibi ilimler üzerinde çalışmalar başlamıştır. Bu ilimlere “Akli ilimler” denmiştir.
Dinî ilimler-İslami ilimler (Naklî ilimler)
İslam’ın en temel iki kaynağı Kur’an-ı Kerim ve Hz. Muhammed’in Sünnet’ini anlamaya yönelik tefsir, hadis, fıkıh (hukuk), kelam gibi ilimlerdir.
İslam Alimlerinin İlme Bakışları
İslam alimleri matematik, fizik, astronomi, kimya, biyoloji, tıp ve felsefe alanlarında XII. yüzyıla kadar çok yönlü bir araştırma çabası içinde olmuşlardır. Eski Yunan ve Hintli düşünürlerin eserlerini inceleyen Müslüman alimler aynı zamanda farklı yaklaşım ve metotlar geliştirmişlerdir. İslam âlimlerinin matematik, mantık, fizik, kimya, astronomi, botanik, edebiyat ve felsefeyle uğraşmalarının temelinde kendilerini ve içinde yaşadıkları âlemi anlamaya yönelmeleri etkili olmuştur.
İslam medeniyetinde ilim alanındaki çalışmaların çeşitlenmesi ve yoğunluk kazanması ilimlerin sınıflandırılması ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Farabi’den Gazali’ye, İbn-i Rüşd’den El-Kindi’ye kadar pek çok İslam âlimi bu ihtiyacı gidermek üzere ilimleri tasnif etmeye çalışmıştır. Farabi “İhsaü’l-Ulûm” adlı eserinde ilimleri teorik ve pratik ilimler olarak iki ana bölümde toplamıştır. Matematik ve doğa ilimlerine teorik bölümde; fıkıh, kelam, hadis, tefsir gibi dinî ilimlere ise pratik bölümde yer vermiştir.
Müslüman âlimler nakil yoluyla öğrenilen dinî ilimlerin yanı sıra araştırma, deney, gözlem ve tecrübe yoluyla öğrenilen akli ilimlerle de ilgilenmişlerdir. İslam uygarlığında insani bilgi denilen ve tüm insanlığın ortak malı olarak görülen bu ilimlerin başlıcaları tıp, matematik, fizik, kimya, felsefe, coğrafya ve astronomidir.
Dini Bilimler
• Kıraat: Kuran okuma
• Tefsir: Açıklanması
• Meal: Çeviri
• Kelam ve akaid: Din felsefesi
• Fıkıh: İslam hukuku
• Megazi: Hz. Muhammed’in Savaşları
• Siyer: Hz. Muhammed’in Hayatı
Dünyanın
• 1. Öğretmeni: Artisto kabul ediliyor.
• 2. öğretmeni: Farabi.
• 3. öğretmeni İbni Sina kabul ediliyor.
• Karahanlılar döneminde Türkistan’da bulunan Semerkant, Buhara, Kaşgar gibi şehirler önemli bilim ve sanat merkezleri olmuştu.
• Büyük Selçuklu Devleti döneminde açılan Nizam’ül- Mülk medreseleri de İslam medeniyetinde büyük öneme sahiptir.
• Selçuklu Devleti Nizamiye medreseleri açılmıştır. Bu okullar dünyanın ilk üniversitesi sayılmaktadır.
Müslüman Türk devletlerinde yetişen bazı önemli bilim adamları;
• Harezmî,
• Gazali,
• Ömer Hayyam,
• İbn-i Türk,
• İbn-i Heysem,
• İbn-i Nefis,
• Cezeri,
• İbn-i Haldun
Farabi- Felsefe (Muallim-i Sani)
İbn-i Sina –Tıp (Avicenna)
Uluğ Bey- Astronomi
Biruni – Matematik-Trigonometri
Ali Kuşçu- Astronomi
Farabi (Muallim-i Sani)
• Muallim-i Sani: İkinci öğretmen demektir.
• Avrupa’da tanınan ismi “Al-Phoribius”
Farabi’nin Eserleri:
• Kitabül Musiki (Dünya tarihinde yazılmış ilk modern müzik kitabıdır.)
• İhsa’ül Ulüm (İlimleri sınıflandıran kitaptır. Sosyoloji, Psikoloji, Felsefe gibi)
• El Medinet’ül Fazıla (Erdemli Şehir) Birleşmiş Milletler fikrini savundu.
• Türk-İslam Dünyasında Pozitif Bilimleri başlatmıştır. Tıp ve Astronomiyle uğraşmıştır.
İmam Gazali
• Bağdat’taki Nizamiye Medreselerinin Rektörü Gazalidir. Zararlı fikir akımlarına karşı fikir üretmiştir.
• (Hayatı boyunca Haşşaşilik faaliyetlerinin fikri yönünü çürütmekle uğraşmıştır.)
• Asarül Bakiye adlı eserinde Türk dünyası hakkında bilgiler verdi.
Biruni / Beyruni (El-Üstad)
• Yer çekiminin varlığını Newton’dan önce söylemiştir. Jeodezi ilmini buldu. Dünyanın çağını hesapladı.
• Gazneli Mahmut “Sarayımın en değerli hazinesi” diye Biruni’den bahsetmiştir.
İbni Sina (Avicenna)
• İnsanın içinde bir kurt vardır. Bu kurt insanı hasta eder. Bu kurdu günümüzde görmek imkânsızdır.” Diyerek mikrobun var olduğunu bizlere bildirdi.
• El Kanun-u Fit Tıp (Avrupa’da ders kitabı olarak okutuldu)
• Kitabü’ş Şifa
Zekeriya Er-Razi
• İbn-i Sina’dan sonra Avrupa’da en fazla tanınan Doktor Zekeriya Er-Razi’dir.
• Çiçek ve kızamık hastalığının farkını buldu. “El Havi Ansiklopedisi” 17.yy’a kadar ders kitabı olarak okutuldu.
Fezari
• (Feza: Uzay demektir.)
• İslam dünyasının astronomi ile uğraşan ilk bilim insanıdır.
• Usturlab adı verilen bir aletle “Güneş ve Ay tutulmalarını” hesap etmiştir.
Cabir Bin Hayyam (Geber)
• Modern Kimyanın kurucusudur.
• Alaşımlardan yapay altın elde etmeye çalışmıştır.
• İlk defa hassas teraziyi kullanmıştır.
• Asitletle uğraşmıştır.
• Kitab-ül Kimya adında eser yazmıştır.
• Atomun parçalanabileceğini ilk öne süren bilim insanıdır.
İbni Rüşt (Avereos)
• Her zaman aklı ön planda tutmuştur.
• Aristo’yu Avrupalılara anlatmıştır.
• Felsefecidir.
Harezmî (Algorisma)
• Cebir’in kurucusudur. (İbn-i Türk’te uğraştı).
• Hisabül Ceb vel Mukabele (Matematik ve üzerine denklemler)
• Sayıların yanlarına Sıfır (0) yazmayı bulmuştur.
Abdullah İbni Firnan
• Dünya tarihinde ilk uçuş denemesini yapmış.
• Dikkat: eğer başarı derse Ahmet Çelebi.
İslam Alimleri Müslüman Alimler kimlerdir adları nelerdir PDF indir