Roman
Bir edebi tür olarak roman nedir?
Yaşanmış veya yaşanma olasılığı bulunan olayları mekan ve zamana bağlayarak anlatan yazı türüdür. Öykülerden daha oylumlu olan bu yazı türünde insan yaşamı genişliğine ve derinliğine işlenir.
Boyutları elverişli olduğu için, olaylar ayrıntısıyla işlenebilir; kişilikler çevre ve doğa ilişkileri de göz önüne alınarak kapsamlı olarak çizilebilir Romanda bir ana olay ile ana olaya bağlı olaylar dizisi vardır. Ögeleri açısından roman ile öykü arasında fark yoktur. Romanda da anlatıcı, olay, kişi, yer ve zaman öğeleri vardır. Ancak bu öğeler romanda daha ayrıntılı, kapsamlı biçimde yer alır. Olaylar zincirleme gelişir, belli olaylar çeşitli zaman dilimlerinde geçer ve değişik mekanlarda ortaya çıkar. Roman kişileri çok ayrıntılı biçimde tasvir edilir; ruh çözümlemelerine romanda daha geniş yer verilir.
Bazı romanlarda hayvanların da romanın konusu olduğu, romanın ana kahramanlarıyla birlikte romanda yer aldığı bilinmektedir. Sözgelimi Amerikalı yazar Herman Melville’in ünlü Moby Dick romanında beyaz bir balinanın serüveni anlatılır. Romanda anlatım birinci ya da üçüncü kişinin ağzından yapılabilir. Olay dizisi ve kişilikler oluştururlarken de gözleme dayalı anlatımın yanında iç konuşma, günlük tutma ya da mektup gibi yöntemler kullanılabilir.
Başka bir deyişle roman; gerçek ya da gerçeğe uygun olay veya durumları kişi, yer ve zaman unsurlarına bağlı olarak anlatan uzun, edebî bir nesir türüdür. Ortaya çıktığı dönemden bugüne kadar biçimsel, kurgusal ve teknik yönden türlü değişimler geçiren romanın yapı unsurları; kişi, yer, zaman ve olay örgüsüdür. Romancı mektup, anı, günlük, deneme, gezi yazısı gibi türlerin olanaklarını kullanabilir.
Roman Türünün Ortaya Çıkışı ve Tarihsel Gelişimi
Roman ilk nerede ortaya çıktı ve dünyada ilk roman nedir?
İtalya ve İspanya’da günümüzdeki modern romanı andıran ve ilk örnekleri kabul edilen Cervantes’in “Don Quijote”su ve Boccaccio’nun “The Decameron”u eserleri yazılmış ve Don Kişot, dünyada ilk modern roman ve ilk başarılı örneği kabul edilmiştir.
XVIII. yüzyılda, roman türü daha da popüler hale geldi ve özellikle İngiltere’de gelişti. Bu dönemdeki en ünlü romanlar arasında Daniel Defoe‘nun “Robinson Crusoe“su ve Richardson’un “Pamela”su bulunur.
XIX. yüzyılda, roman türü daha da çeşitlendi ve birçok farklı tür ortaya çıktı. Bu dönemdeki en ünlü romanlar arasında Dickens’ın “Great Expectations”u, Tolstoy’un “War and Peace”i ve Gustave Flaubert‘in “Madame Bovary“si bulunur.
XX. yüzyılda, roman türü daha da gelişti ve modern romanın temelleri atıldı. Bu dönemdeki en ünlü romanlar arasında Joyce’un “Ulysses”i, Hemingway’in “The Old Man and the Sea”si ve Garcia Marquez’in “One Hundred Years of Solitude”u bulunur.
Günümüzde, roman türü hala popülerliğini koruyor ve birçok farklı türde romanlar yazılıyor. Kurgusal romanlar, polisiye romanlar, bilim kurgu romanları ve romantik romanlar gibi birçok farklı alt türü vardır.
Türk edebiyatında roman türü
Türk edebiyatında roman, ilk kez Tanzimat edebiyatı döneminde ortaya çıktı. Bu dönemde Türk edebiyatı, Batı edebiyatından etkilenerek yeni bir dil, yeni bir anlayış ve yeni bir edebi üslupla yazılmaya başlandı. “Türk edebiyatında roman türünün ilk örneği” ise Ahmet Mithat Efendi‘nin “Felatun Bey ile Rakım Efendi” adlı eseridir. Bu roman, toplumsal eleştiri, ahlaki değerler ve sosyal yapıdaki değişimler gibi konuları ele almaktadır.
Tanzimat Dönemi’nden sonra Servet-i Fünun Dönemi edebiyatında ise roman türü daha da gelişti. Bu dönemdeki önemli romancılar arasında Ahmet Midhat Efendi, Halit Ziya Uşaklıgil, Recaizade Mahmut Ekrem, Namık Kemal ve Şemsettin Sami yer alır. Bu romancılar, Batı edebiyatından etkilenerek, çağdaş, gerçekçi ve toplumsal konuları ele alan romanlar yazdılar.
Tezli Roman Ne Demek Örnekleri Nelerdir
Tezli roman, toplumsal ya da siyasal bir sorunu ele alan ve bu sorunu bir teze dayalı şekilde işleyen bir roman türüdür. Bu tür romanlar genellikle yazarın belli bir görüş veya düşünceyi savunduğu, okuyucuya belirli bir mesajı iletmeyi amaçladığı için, toplumun dikkatini çekme ve düşündürme açısından önem taşır.
Tezli romanın özelliklerinden biri, yazarın konuyu ele alırken belirli bir tezi savunmasıdır. Bu tez, yazarın görüşlerine ve dünya görüşüne göre belirlenir ve roman boyunca işlenir. Bu tez, toplumsal veya siyasal bir sorunun çözümüne ilişkin olabileceği gibi, insanın doğasına ilişkin bir felsefi görüş de olabilir.
Tezli romanlar, genellikle ele aldıkları konunun önemine göre belirli bir tarihî dönemde yazılırlar. Örneğin, 19. yüzyılda Fransa’da yazılan “Sefiller” gibi romanlar, o dönemdeki toplumsal sorunlara işaret ederek, okuyucuları harekete geçirmeyi amaçlarlar. Bu tür romanlar, günümüzde de okunarak toplumsal sorunların farkına varılması açısından önem taşırlar.
Tezli romanların bir diğer önemli özelliği, karakterlerin ve olayların gerçekçi bir şekilde ele alınmasıdır. Yazarlar, okuyucunun olaylara ve karakterlere kolayca inanmasını sağlamak için, detaylı bir araştırma yaparak gerçek hayattan örnekler sunarlar. Bu nedenle, tezli romanlar, tarihî olaylar, toplumsal hareketler veya kişisel deneyimlerden esinlenerek yazılırlar.
Tezli romanların örnekleri oldukça çeşitlidir. Örneğin, Victor Hugo’nun “Sefiller” romanı, 19. yüzyıl Fransa’sında yoksulluk ve adaletsizliği ele alarak, okuyucuları bu sorunlar hakkında düşünmeye çağırır. Aynı şekilde, George Orwell’ın “1984” romanı, totaliter rejimlerin insan özgürlüklerine nasıl müdahale ettiğini gösterirken, bireysel özgürlüklerin korunmasının önemine dikkat çekiyor.
Cumhuriyet Dönemi’nde kimi yazarlar da tezli roman türünde eser vermiştir. Tezli roman toplumsal ya da siyasal bir sorunu konu alan ve bunu bir teze dayalı şekilde işleyen roman türüdür. Anlatıcı, eserinde bir görüşü savunur. Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Yaban‘ı, Kemal Tahir’in Devlet Ana‘sı tezli roman örneklerindendir.
Tezli romanlar, belirli bir görüşü veya düşünceyi savunmaları nedeniyle, eleştiriye de açıktırlar. Bazı eleştirmenler, yazarların belirli bir görüşü dayatmaya çalıştıklarını veya romanlarını propaganda aracı olarak kullandıklarını iddia ederler. Ancak, tezli romanlar, okuyucunun kendisi tarafından yorumlanabilir ve eleştirilebilirler.
Sonuç olarak, tezli roman, toplumsal veya siyasal bir sorunu ele alan ve bu sorunu bir teze dayalı şekilde işleyen bir roman türüdür. Yazarlar, gerçekçi bir şekilde karakterler ve olaylar yaratarak, okuyucuların konuya kolayca dahil olmalarını sağlarlar. Tezli romanların örnekleri oldukça çeşitlidir ve ele aldıkları konuya göre değişen etkileri vardır. Ancak, tarihte birçok toplumsal sorunun çözümüne katkı sağlamış ve günümüzde de okunarak toplumsal sorunların farkına varılması açısından önem taşımaktadır.
Cumhuriyet Dönemi’nde ise roman türü, hem nitelik hem de nicelik açısından büyük bir gelişme gösterdi. Bu dönemdeki önemli romancılar arasında Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Sait Faik Abasıyanık, Orhan Kemal, Sabahattin Ali, Peyami Safa, Adalet Ağaoğlu ve Yaşar Kemal yer alır. Bu romancılar, toplumsal değişimler, savaş, göç, aşk, macera ve insan ilişkileri gibi konuları işleyerek Türk romanının çağdaş ve evrensel bir boyuta ulaşmasını sağladılar.
Günümüzde ise Türk edebiyatında roman türü, hala popülerliğini koruyor ve birçok farklı türde romanlar yazılıyor. Yerli ve yabancı yayınevleri tarafından yayımlanan Türk romanları, gerçekçi, fantastik, bilim kurgu, polisiye, tarihi ve romantik gibi farklı türlerde olabiliyor. Ayrıca, son yıllarda Türk romanı dünya edebiyatında da ses getirmeye başlamıştır ve birçok Türk yazarı uluslararası alanda da tanınmaya başlamıştır.
süper bişiiiy olmuş bu site yafff emeğinize sağlık harbiden
gerçekten harika süppperrrr olmuş beğendim güzzeeeelllllllll!!!!!!!!!
İYİ YAPMIŞINIZZ İŞİME YARADI TEŞEKKÜRLER
aslında siz size düşen görevi yaptınız yani böyle bir site kurunca içerisine gerekenleri koydunuz ama başka siteler işlerini doğru dürüst yapmadıkları için sizi övüyoruz teşekkürler…
ii güsel hoşda burda değirmen,imden mektuplar yok onu nerden bulabilirim yaaa lütfen yardım edin