ROMANDA TİPLEŞTİRME VE KARAKTER ÇİZME
ROMANDA TİPLEŞTİRME VE KARAKTER ÇİZME :
Geleneksel romanlarda, tipleştirme ve karakter çizme önemli kavramlardır. Tipleştirme, geleneksel romanın başvurduğu anlatım yollarından biridir. Tipleştirmede yazar, bir roman kahramanını aşağılayan ya da yücelten eğilimleri ön plana çıkarır; bunlara büyüteçle yaklaşır. İnsana özgü bir niteliğin doruknoktasına çıkarılarak anlatılması, tipleştirmenin özünü oluşturur. Sözgelimi “evlat sevgisi”, insanda bulunan eğilimlerden biridir. Ünlü romancı Balzac, Goriot Baba adlı yapıtında kızlarına aşırı sevgi duyan bir babayı tipleştirmiştir. Yine Reşat Nuri Güntekin’in Yaprak Dökümü adlı yapıtında Ali Rıza Efendi evlat sevgisiyle yoğrulmuş bir tiptir. Orhan Kemal, Murtaza romanında görevinden başka bir şey düşünmeyen, göreve bağlılığı her şeyin üstünde tutan bir mahalle bekçisini tipleştirir. Geleneksel romanda tipleştirmenin yanı sıra insanı anlatmak için karakter çizme yoluna da başvurulmuştur. Tipleştirmede görülen bir özelliği abartma, sivrileştirme., gibi yönler karakter çizmede yoktur. Bunun yerine romancı insanı bütün boyutlarıyla anlatmaya çalışır. Romancı, insanın bedensel, ruhsal ve toplumsal yapısı üzerinde durur; karakterin oluşumunda rol oynayan etmenlere dikkati çekmeye çalışır. Karakter bireysel ve ulusal, tip ise evrensel bir görünüm taşır.