Cengiz Aytmatov Hayatı

Cengiz Aytmatov Hayatı Edebi Kişiliği Hakkında Kısaca Özet Bilgi

Kırgızistan’da, Talas vadisindeki Şeker köyünde dünyaya geldi. Kırgızistan Tarım Enstitüsünden mezun oldu. Cengiz Aytmatov’un tüm eserlerinde içinde yetiştiği kültürel dokunun izleri görülür. 1952 yılında ilk hikâyesi yayımlanan Aytmatov, “Dağlar ve Steplerden Masallar” adlı hikâye kitabıyla büyük ün kazandı. Bu eseri, 1963’te Lenin Ödülü’ne layık görülmüştür. Louis Aragon’un (Lui Aragon), dünyanın en güzel aşk hikâyesi dediği “Cemile”, dünya edebiyatında bir başyapıt olarak tanınır. Eserlerinde folklorik unsurları ustaca kullanan bir yazar olan Aytmatov, yalnızca Kırgız halk kültürünün değil, eski Türklere ait inançların izlerini de roman ve hikâyelerinde yansıtmıştır. Halk hikâyeleri, efsaneler, masallar, destanlar, türküler gibi halk kül- türünün bütün unsurları onun eserlerinde zengin birer malzeme durumundadır.
Eserleri: Yüz Yüze, Selvi Boylum Al Yazmalım, Toprak Ana, Beyaz Gemi (roman); Gazeteci Cuyuydo, Cemile, Dağlar ve Stepler, Kızıl Elma (hikâye)…
 
BAŞKA BİR KAYNAK

Romancı. Kırgızistan’da doğdu. İlk öğrenimini doğduğu köyde yaptı. Cumbul Veteriner Okulu ile Kırgızistan Tarım Enstitüsü’nde okudu (1953). Deneme çiftliklerinde teknis­yen olarak çalıştı. Gorki Enstitüsü’nde stai gördü. Edebi­yat Fakültesi’ni bitirdi. Sovyet Yazarlar Birliği üyesidir.
Hikâye ve roman yazarıdır. Çeşitli dillere çevrilen eserle­rinde Kırgız Türkleri’nin köy hayâtını anlatır.

Cengiz Aytmatov, çağdaş Türk edebiyatının yetiştirdiği en güçlü romancılardan biridir. Türk mitolojisinden ve tarihinden aldığı değerler sistemini modern roman türünün anlatım imkânlarıyla birleştirerek sunar. Aytmatov, Türk tarihinin simgelerini zamanın ruhuyla birleştirerek eserlerinin arka planını oluşturur. “Beyaz Gemi” romanında da bu yaklaşım görülür.
“Beyaz Gemi” romanında, ana kahraman olan çocuk, yedi yaşındadır ve dedesiyle birlikte yaşamaktadır. Anne-babasından ayrı olan çocuk, dedesinin koruması altındadır. Dedesinin masallarıyla ve anlatılarıyla büyüyen çocuk, bu anlatıların etkisiyle geçmişe büyük değer verir. Dedesinin torununa anlattığı Boynuzlu Maral Ana efsanesi Kırgızların Buğu boyunun beyaz renkli bir Geyik Ana’dan türediğine ilişkin bir efsanedir. Geleneklere bağlı olan dedesi, torununa geyiğin kendileri ve Buğu boyu için kutsal olduğunu, onları öldürmenin doğru olmadığını ve bir gün geri gelip onları buralardan kurtaracağını da söyler. Aytmatov, romanda çocuğun küçük dünyasını Türk mitolojisinden seçtiği Maral Ana figürü ile zenginleştirir. Tek hayali bir balık olup Isık-Göl’den geçen gemilere binmek olan çocuğun yaşamında, bu efsanenin etkisi büyüktür. Çocuk, dedesinin anlattığı Maral Ana efsanesine gönülden inanmakta ve tıpkı dedesi gibi marallara büyük bir değer atfetmektedir.
Cengiz Aytmatov “Beyaz Gemi” adlı romanını millî ve manevi değerleri önemsemeyen, insani duygularını kaybetmiş kişilerle geçmişlerine, geleneklerine son derece bağlı ve kimliklerini muhafaza etmeye çalışan kişilerin çatışmaları üzerine kurgulamıştır.

Cengiz Aytmatov Eserleri

1. Cemile, 2. Masaldan Sonra, 3. Beyaz Gemi, 4. Kopar Zincir­lerinden Gülsarı, 5. Toprak Ana, 6. İlk Öğretmenim, 7. Yüz Yüze, 8. Selvi Boylum, 9. Deve Gözü, 10. Askerin Oğlu, 11. Oğulla Görüşme, 12. Gün Uzar Yüzyıl Olur, 13. İlk Turnalar, 14. Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek, 15. Fuji Yama, 16. Oyun,

2 Comments

Düşüncelerinizi Yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir