BEŞİR FUAT
(1852-1887)
Yazar. İstanbul’da doğdu. Fatih Rüştiyesi, Askerî İdâdl (1871) ve Harp Okulu’nu (1873) bitirdi. Sarayda Sultan Abdü-laziz’in yaveri oldu (1873-1876). Sırp Savaşı1 na (1875-1876), Rus Harbi’ne (1877-1878) ve Girit isyanının bastırılması hareketine katıldı. Önyüzbaşı rütbesinde iken askerlikten ayrıldı. İntihar ederek öldü. Kabri İstanbul’dadır.
XIX’uncu asır yazarlarındandır. Tanzimat devrinin sonlarına doğru kuvvetlenmeye başlayan müsbet ilim görüşünü benimsemiştir. Edebiyatta romantizm, realizm ve natüra-lizm akımlarım ve bu akımların metodlarını karşılaştıran yazılar yayımladı. Tiyatro eseri ve roman tercümeleri yaptı. Voltaire ve Victor Hugo üzerine yazdığı monografiler sebebiyle pozitivist ve natüralist sayıldı. Zaman zaman Ahmed Midhat, Nuallim Naci, Namık Kemal ve Menemenlizâde Ta-hir ile şiddetli münakaşalar yaptı. Pek çok Batılı yazarı ve düşünürü Türk okuyucusuna tanıtarak hem yazarların, hem de okuyucuların fikrî ve ilmî seviyesini yükseltmeye çalıştı.
Beşir Fuat’ın 16 kitabı, yüzlerce makalesi vardır.
Tercüme tiyatro eserleri:
1. İki Bebek (1883), 2. Binbaşıyı Davet (1883), 3. Birinci Kat (1884), 4. Cinayetin Esrarı (1885).
Diğer eserleri:
1. Victor Hugo (Romantizmi tenkit eden ve natüra-lizmi tanıtan monografi, 1885), 2. Mektûbât (Fazlı Necip ile edebiyata dâir yazışmaları, 1888), 3. Intikâd (Muallim Naci ile yazışmaları, 1887), 4. Volter, 5. Beşer. Yabancı dil öğretmek gayesi ile yazdığı kitaplar da vardır. [M. Orhan Okay’ın Beşir Fuad adlı doktora tezi İstanbul’da, 1969’da neşredildi.]