Nail-i Kadim

(?-1666) Divan edebiyatı şâiri. İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mustafa olan şair, Sebk-i Hindi tarzını benimsemiştir. İmgelerle, sembollerle, hayallerle yüklü bir anlatımı vardır. Anlam tekniğine önem veren şairin gazelleri önemlidir. Nail-i Kadim divanı başlıca eseridir. Dîvân-ı Hümâyun’da kâtiplik yaptı. Mâden kalemi başhalifesi oldu. Hayatının sonlarına doğru Edirne’ye sürüldü. Avus­turya zaferinden sonra (1665) affedildi; İstanbul’a döndü. İs­tanbul’da Öldü. Fındıklı’da Sünbülî Tekkesi’nin mezarlığına gömüldü.
Nail-i Kadim, fikrini en kısa, söz katılamayacak bir tarzda ve en ahenkli bir ifâde ile anlatır. Kelime seçmekte titizdir. Usta bir şairdir. Bilhassa gazelleri çok güzeldir. Tanzimat edebiyatı şairlerinden Leskofçalı Galip, Hersekli Arif Hikmet, Yenişe­hirli Avni ve Namık Kemal üzerinde tesiri vardır.
Divânı Haluk İpekten tarafından İlmî yollarla hazırlandı ve bastırıldı (1970). Aynı yazar, Naili Kadim Hayatı ve Ede­bi Kişiliği adlı incelemesini de yayımladı (1973).