Muhammed Hüseyin Şehriyar
Muhammed Hüseyin Şehriyar Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği ve Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1906?-1988):
İran’ın Tebriz şehrinde doğdu. Çocukluğu Heyder Baba Dağı’nın eteklerinde kurulu Heyder Baba köyünde geçti. İlkokulu ve ortaokulu Tebriz’de, liseyi Tahran’da okudu. Tıp fakültesinde yükseköğrenimine başladı ancak son sınıftayken okulu bıraktı. Çeşitli işlerde çalıştı, İran’ın farklı şehirlerinde memurluk görevinde bulundu, bankada muhasebecilik yaptı. “Şehriyar” mahlası olmakla birlikte hep bu adla anıldı.
Şehriyar, İran’da Farsça şiirleriyle tanınmış bir şairdi ancak Azeri Türkçesi ile yazdığı Heyder Baba’ya Selâm şiiri, onun bütün Türk edebiyatı dünyasında tanınmasını sağladı. Bazı şiirleri bestelenerek şarkı ve türkü formunda okundu. Onun şiirlerinde millî, manevi ve kültürel değerler, sanatçı duyarlılığıyla özümsenmiş biçimde yer aldı.
Şehriyar, babasını kaybedince bir süre bunalımlar yaşar. Bu sıkıntılı ruh hâlinin etkisi ile çocukluğunun geçtiği Heyder Baba köyüne gider. Yıllar sonra gittiği köyde çocukluğundaki pek çok şeyin zamana yenik düştüğünü görerek hüzünlenir. Bu duygularla Heyder Baba’ya Selâm şiirini yazar. Şiirde seslenilen Heyder Baba, şairin köyündeki dağın adıdır. Farsça şiirleriyle tanınan şairin Heyder Baba’ya Selâm şiirini Türkçe yazmasında annesinin kendi dilinde yazmasını istemesi etkili olmuştur. Bundan sonra o, “Heyder Baba’ya Selâm Şairi” olarak tanınmıştır. Heyder Baba’ya Selâm şiirine pek çok nazire yazılmıştır.
Heyder Baba’ya Selâm şiiri; birinci bölümü 76, ikinci bölümü 49 bent olmak üzere toplam 125 bentten oluşmaktadır. Duygu yüklü şiir, anılarla örülmüştür. Şiirde şairin köyüne duyduğu sevgi ve özlem dile getirilmiştir:
Heyder Baba, yolum sennen kec oldı, Ömrim keçdi gelemmedim gec oldı, Heç bilmedim gözellerin nec’oldı,
Bilmez idim döngeler var dönüm var, İtginlik var, ayrılıg var ölüm var.
Türk’ün Dili, Alnımın Yazısı, Gözüm Aydın, Yalan Dünya adlı şiirleri büyük ilgi gördü. Heyder Baba’ya Selâm ve Aman Ayrılık, şairin Türkçe şiir kitaplarıdır.