Halit Ziya Uşaklıgil
Servet-i Fünun Edebiyatının Romancısı Halit Ziya Uşaklıgil Hayatı Biyografisi Eserleri Romanları Hakkında Kısaca Özet Bilgi
Küçük yaşlarda roman ve hikâyeye ilgi duymaya başlamış, aldığı eğitim vesilesiyle Fransızca eserlerden de çeviriler yapmıştır. Hizmet ve Ahenk gazetelerini çıkarmıştır. Yazı hayatında Hizmet gazetesinin önemli yeri vardır. Hikayeleri ve mensur şiirlerinden oluşan pek çok eserini ilk olarak bu gazetenin sayfalarında yayımlamıştır.
Avrupa gezisinin ardından yerleştiği İstanbul’da İkdam gazetesi ve Servet-i Fünun dergisine yazmaya başlar. Servet-i Fünun edebiyatı topluluğuna katılmasının ardından, önemli ölçüde tanınmasını sağlayan Aşk-ı Memnu ile Mai ve Siyah’ı bu dergide yayımladı.
Romanlarının dilindeki ağırlığın bilincine varmış ve Cumhuriyet’in ilanından sonraki yeni baskılarını tekrar elden geçirerek daha sade bir dil ile yayımlatmıştır.
Eserlerinde çevreye bakış açısı realizm akımının etkisindedir. Romantik karakterli kahramanlarına hayatta başarılı olamamaları yazgısını yerleştirmesi, eserlerinin bir diğer karakteristik özelliğidir. Bunun yanında kültür değişimini yaşayan Türk toplumunun aile temelinde yaşadığı ikilikler, doğu-batı kültürlerinin çatışması da eserlerinde ele alınmıştır.
Roman ve öykülerindeki dil ve üslup önemlidir çünkü devrinin nesir anlayışını, burada kullanılan dil ve üslûbu karakteristik olarak
Halit Ziya’nın eserlerinden takip etmek mümkündür. Bu yapı, Osmanlıcanın en yoğun hâli ve sanatsal bir üsluptur.
Mensur şiir örnekleri de vermiştir.” Mezardan Sesler”
Halıt Ziya’nın romanlarından bazılar şunlardır:
Sefile, Nemi de, Mavi ve Siyah, Aşk-ı Memnû, Kırık Hayatlar…
Yazı hayatına daha çok fen bilimleri içerikli yazıların terçümesi ile başlamıştır: İzmir, O’ nun hayatında sanat hayatına başladığı ve gazetecilikle uğraştığı şehir olması sebebiyle önemli yer tutmaktadır. İlk yayımladığı roman Sefile‘ dir.
Halit Ziya, yalnızca roman yazmakla kalmamış edebiyat üstüne fikirler üreterek yazılar yazmış, edebiyat dersleri okutmuştur. Latin, Fransız edebiyatı ve Yunan edebiyatı tarihleri üzerine yazılar yazmış, Darülfünunda (İstanbul Üniversitesi) edebiyat tarihi dersleri vermiştir. Halit Ziya’nın edebiyat, müzik, gramer ve resim üzerine kaleme aldığı denemeleri de vardır. Halit Ziya Uşaklıgil‘e göre edebiyat, diğer sanatlarla birlikte hayata geçirilen ve üzerinde fikirler yürütülen bir deneyimdir. Verdiği eserlerdeki çeşitlilik yazarı yaşadığı asrın sosyal, siyasi ve entelektüel yaşamının, yani Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinin tanığı ve on dokuzuncu yüzyılın çağdaşlık deneyiminin en önemli sanatçısı haline getirmektedir.