Birleşik Fiil Grubu

Birleşik Fiil (Eylem) Grubu

    Bir hareketi karşılamak maksadıyla isim veya fiile getirilen bir yardımcı fiille kurulan kelime grubudur.

Üç tür birleşik fiil vardır:

a) Yardımcı Fiillerle Kurulan Birleşik Fiiller

1) Ayrı Yazılanlar Örnekler

  • yardım et
  • arzıendam eylemek
  • namaz kıl
  • spor yap
  • ku ol

2) Bitişik Yazılanlar Örnekler

  • hisset-
  • zannet
  • zikret
  • şükret

b) Bir Fiil ile Bir Yardımcı Fiilden Kurulan Birleşik Fiil

Bu birleşik fiiller bazı başlıklar altında incelenir:

1) Yeterlik Birleşik Fiili

    Ana fiile yapabilme, edebilme anlamı katan yardımcı fiillerdir. -abilmek/-ebilmek yardımcı fiileri yeterlik anlamında kullanılır.

Örnekler

  • Bu işin üstesinden gelebilirim.
  • Hayatımı roman biçiminde yazabilirim.

2) Tezlik Birleşik Fiili
Ana fiile tezlik anlamı katan yardımcı fiillerdir, -ivermek yardımcı fiili anlamı sağlar.

Örnekler:

  • Ödevini hızla yanıverdi.
  • Aniden ortaya çıkıverdi. 

3) Yaklaşma Birleşik Fiili

Bir işi yaparken ona yaklaşma anlamı katan yardımcı fillerdir, -yazmak yardımcı fiili bu anlamı sağlar.

Örnekler:

  • Buzda yürürken düşeyazdım.
  • Araba sürerken ölevazdım.

c) Anlamca Kaynaşmış (Deyimleşmiş) Filler

           Bir isimle bir fiilin anlam yönünden kaynaşması sonucu oluşur. Bu yapıdaki birleşik fiillerin bir kısmı deyimleşmiştir. Unsurlardan biri veya hepsi sözlük anlamını kaybetmiş olabilir. Eylemle biten bütün deyimler anlamca kaynaşmış birleşik eylem kabul edilir.

Örnekler:

  • Sen onunla bov ölçüşemezsin.
  • Biz onun cemaziyelevvelini biliriz.

Düşüncelerinizi Yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir