Doğrudan ve Dolaylı Anlatımlı Cümleler
Doğrudan Anlatım ve Dolaylı Anlatımlı Yargılar
Doğrudan Anlatım Nedir?
Bir başkasının söylediği bir cümleyi şekilsel olarak herhangi bir değişiklik yapmadan, kişinin dile getirdiği veya sözün söylendiği şekilde, bire bir olduğu gibi (doğrudan, direkt) aktaran cümlelere “doğrudan anlatımlı cümleler” adı verilir. Bu tür cümlelerin paragraflar anlatım biçimleri içerisinde kullanılmasıyla düşünceyi geliştirme yollarından “alıntılama” veya “tanık gösterme” olarak adlandırılmaktadır.
Dolaylı Anlatım Nedir?
Bir başkasının söylediği bir cümleyi şahıs, zaman veya anlatıcıda küçük değişikliklerle ve özellikle cümlenin sonuna bazı eklemeler yapılarak aktarılan cümleye “dolaylı anlatımlı cümleler” adı verilir. Bu anlatım biçimiyle kurulan cümlelere daha çok roman, öykü gibi anlatımsal türlerde, olayların yazar tarafından anlatılmasında rastlanır.
Doğrudan Anlatımlı ve Dolaylı Anlatımlı Cümlelere Örnekler
* Rahmi dayım dün: “Bu kitabı hiç okumadım.” dedi ve bir sessizlik oluştu.(Doğrudan Anlatımlı Cümle)
* Rahmi dayım dün, bu kitabı hiç okumadığını söyledi ve bir sessizlik oluştu.(Dolaylı Anlatım)
* Dershanedeki edebiyat öğretmenimiz:” Verdiğim bu testlerdeki sorular evde gidince çözmelisiniz.” dedi. (Doğrudan Anlatımlı Cümle)
* Dershanedeki edebiyat öğretmenimiz:” Verdiğim bu testlerdeki sorular evde gidince çözmelisiniz.” dedi. (Dolaylı Anlatımlı Cümle)
* Piknikten sonra yol üzerinde bir çay bahçesine uğrayacağız, demişlerdi. (Doğrudan Anlatımlı Cümle)
* Piknikten sonra yol üzerinde bir çay bahçesine uğrayacağımızı söylemişlerdi. (Dolaylı Anlatımlı Cümle)
* En güzel romanlar, bir bunalım devrinde kaleme alınır, demiştir Dostoyevski. (Doğrudan Anlatımlı Cümle)
* En güzel romanların, bir bunalım devrinde kaleme alınacağını söylüyor Dostoyevski. (Dolaylı Anlatımlı Cümle)
* Yaşar Kemal: “Nobel Edebiyat Ödülünü hak eden bu sanatçıyı, en kalbi hislerimle kutlarım.” diyor. (Doğrudan Anlatımlı Cümle)
* Yaşar Kemal: “Nobel Edebiyat Ödülünü hak eden bu sanatçıyı, en kalbi hislerimle kutladığını belirtiyor. (Dolaylı Anlatımlı Cümle)
Elindeki gazeteden gözlerini ayırmadan,”Okuyorum teyzeciğim.” diye seslendi. (Doğrudan Anlatımlı Cümle)
Elindeki gazeteden gözlerini ayırmadan teyzesine okuduğunu söyledi. (Dolaylı Anlatımlı Cümle)
Cemal Süreyya: “Güzel hayat isteyen güzel insan biriktirsin.” demiştir. (Doğrudan Anlatımlı Cümle)
Cemal Süreyya, güzel hayat isteyenlerin güzel insan biriktirmesi gerektiğini söyledi. (Dolaylı Anlatımlı Cümle)
* Einstein, insanların önyargılarını yüzlerine vurmak için: “Önyargıları yok etmek atomu parçalamaktan zordur.” diyerek mükemmel bir tespit yapmıştır. (Doğrudan Anlatımlı Cümle)
* Einstein, insanların önyargılarını yüzlerine vurmak için, önyargıları yok etmenin atomu parçalamaktan zor olduğunu söyleyerek mükemmel bir tespit yapmıştır. (Dolaylı Anlatımlı Cümle)