İstatistik Metot Eleştiri Kuramı
İstatistik Metot Eleştiri Kuramı Teorisi Hakkında Kısaca Özet Bilgi
Bütün bilim ve sanat dallarında etkilerini gördüğümüz istatistik metot kuramı, edebî metnin ve edebiyatla ilgili her bilginin incelenmesinde zaman zaman karşılaşılan bir dizi teklif ihtiva eder. Özellikle “veri”lerin fazla olduğu durumlarda verilerin birbiri ile ilgilerinin incelendiği araştırmalar, istatistik metodun tekniklerini kullanmayı gerektirmektedir.
İstatistik, matematik bilimi ile yakından alakalı bir bilim dalıdır. Verileri, matematiksel değerleri açısından inceler. Aritmetik ortalama başta olmak üzere sayısal veri grubunun birbirlerine göre durumlarını çok çeşitli açılardan değerlendirir. Ortalamalarını alır, genel ve özel sayısal değerlerini hesaplar, grafikler çizer, yüzdelerini ve varyanslarını bulur ve bunlara benzer daha pek çok çalışma ile uğraşır.
İstatistik, bir anlamda tecrübe ve müşahadelerin matematiğidir, dolayısıyla sayma ve ölçme ile elde edilmiş verilerle uğraşan ilmî bir metottur. Saymalar ve ölçmeler sonunda araştırıcı karar verme safhasına gelir.
İstatistik, günümüzün çok unsurlu hayatı içinde hemen her parçanın birbiri ile ilişkisini sayısal değerlerle verebildiği için önemlidir. Yıllarca fen bilimlerinin ortak bir metodu olan istatistik, artık edebiyatta da kullanılmaktadır. Edebî metinlerin dil ve üslup çalışmaları, istatistik olmadan yapılamaz. Sanatkârların kavram dünyaları ancak istatistik verilerle ölçülebilir. Bir şiirdeki asonans ve aliterasyon çalışması, edebiyatta İstatistik metodun en yaygın uygulamalarından biridir.
Kafiye, vezin, nazım şekli, nazım birimi gibi şiirin teknik özellikleri, istatistik ile sağlam bir biçimde ölçülebilir. Bibliyografik künye bilgileri, istatistiğin sıralama, gruplama gibi teknikleri sayesinde düzenlenebilir. Veriler içinde sayı, yüzde ve dağılım gibi değerler başta olmak üzere istatistik metodun edebî metin incelemesinde önemli bir yeri vardır.
İstatistiki incelemeler, bir edebî türdeki metinlerin dış görünüşündeki ince farklılıkları göstermeye, şimdiye kadarki analizlerden çıkan yapı özelliklerini ispat etmeye, bir devrin şekil özelliklerine uygun olarak bir eserin durumunu aydınlatmaya ve şekildeki gelişmelerin çizgisini belirlemeye ve tercümeler hakkında bir karara varılırken bazı kriterler tespit etmeye uygun görünmektedir.
