Soru Cümleleri
Soru Cümlesi : Bir işin yapılıp yapılmadığını sormak, bir şeyin nedenini öğrenmek, durumla ilgili bilgi edinmek ya da kuşkuyu gidermek… gibi amaçlarla kurulan cümlelere cümlede anlam konusu bağlamında soru cümlesi denir.
Örnek :
* Kardeşin eve geldi mi?
* Daha çok hangi kitapları okuyorsunuz?
* Olanları sana kim anlattı?
* Buraya nasıl geldin?
Soru öğeleri kullanılarak soru cümleleri kurulabildiği gibi, bu yolla cümleye değişik anlam özellikleri de katılabilir.
Bu açıdan soru cümleleri ikiye ayrılır :
Gerçek Soru Cümlesi : Yanıt gerektiren, soruyu soranın yanıt beklediği soru cümleleridir. Gerçek soru cümleleri şu amaçlarla kurulabilir :
* Cümlenin öğelerinden birini ya da birkaçını öğrenmek için,
Örnek :
Bu elbiseyi mi aldınız?
Hangi kitabı ne zaman okudunuz?
* Eylemin yapılıp yapılmadığını sormak için,
Örnek :
Ismarladığım kitapları alacak mısın?
* Anlaşılmayan bir düşünceyi, bir duyguyu sormak için, (Yineletme amaçlı sorular)
Örnek :
Öğretmen gelmeyecek mi dediniz?
* Anlaşılmayan bir soruyu anlamak için,
Örnek :
Buraya neden mi geldim?
Sözde Soru Cümlesi : Yanıt gerektirmeyen, cümleye şaşma, küçümseme, inanmayış, beklenmezlik, özlem … vb. anlamlar katmak için kurulan soru cümleleridir.
Örnek :
* Önüne baksan kör müsün? (Azarlama)
* Bugün öğretmen gelir mi ki? (Olasılık)
* Bu yüksek notu almak sana mı kaldı? (Küçümseme)
* Nerde o günler? (Özlem)
* O zavallı kime kötülük edecek ki? (Onaylatma)