Kategori: A

Ali Kuşçu

Ali Kuşçu, Semerkant’ta doğmuştur ancak doğum tarihi kesin bilinmemektedir. Gökbilim ile uğraşmıştır. Babası Timuroğullarından Türkistan ve Maveraünnehir emiri Uluğ Beyin dogancısıydı. Asıl adı “Alaattin Ali “iken bu nedenle ‘Ali Kuşçu” diye anıldığı söylenir. 1474 yılında İstanbul’da ölmüştür.Osmanlı Devletinde, gökbilim, onun zamanında ağırlıklı bir ders durumuna geldi. Matematik ve gökbilimin yanı sıra hadis, tefsir, kelam (islam […]...

Abdullah Ziya Kozanoğlu

KOZANOĞLU, ABDULLAH ZİYA (1906-1966) Tarihî roman ve piyes yazarı. İstanbul’da doğdu. İlköğre­nimini Nişantaşı İttihad ve Terakkî Mektebi’nde (1919), or­taöğrenimini Gazi Osmanpaşa Ortaokulu ve Kabataş Lisesi’nde yükseköğrenimini Mühendis Mektebi ve Güzel Sanatlar Akademisi Mimarî Bölümü’nde yaptı. Adana Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü ile Millî Eğitim Bakanlığı’nda çalıştı. Sonra özel büro açtı. İstanbul’da öldü. Konularını Türk tarihinden alan, […]...

Ahmet Hamdi Tanpınar

Ahmet Hamdi Tanpınar Hayatı Biyografisi Edebi Kişiliği Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1901-1962) İstanbul’da doğdu. Babası memur olduğu için sık sık şehir değiştirerek öğrenimini farklı yerlerde sürdürdü. İstanbul’da başlayan öğrenim hayatı Sinop, Siirt (ortaokul), Vefa, Kerkük, Antalya’da (lise) devam etti. 1918’de İstanbul’a gelip önce Baytar Mektebine, sonra da 1919’da İstanbul Darülfünun Edebiyat Fakültesine girdi. Bu okulu […]...

Abdurrahim Karakoç

Abdurrahim Karakoç Hayatı Edebi Kişiliği ve Eserleri Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1932-2012) Kahramanmaraş’ta doğmuştur. İlkokulu bitirince bir süre marangozluk yapmış, 1958-1981 yılları arasında belediyede memur olarak çalışmıştır. Sanatçı bir ailede yetişen Abdurrahim Karakoç, şiire çok küçük yaşlarda ilgi duymaya başlamıştır. Dedesinden ve babasından dinlediği Yunus Emre, Dadaloğlu gibi usta halk sanatçılarının şiirlerinden etkilenmiştir. Halk şiiri […]...

ABDÜLHAK ŞİNASİ HİSAR

(1883-3.V.1963) Roman yazarı. İstanbul’da doğdu. Mahmud Celâleddin Bey’in oğludur. Galatasaray Lisesİ’ni bitirdi. Paris’te Siya­sal Bilgiler Fakültesi’nde okudu (1905-1903). Bu okulda Yah­ya Kemâl ile tanıştı. Yurda dönünce önce yabancı şirket­lerde çalıştı; sonra Hariciye Bakanhğı’nda Balkan Birliği Cemiyeti Genel Sekreterliğinde, Merkez İdaresi’nde görev yaptı. Bazı bankaların yönetim kurulu üyeliğinde bulundu. 1948’den sonra kendini tamamen yazı hayatına verdi. […]...

ABDULLAH ÖZTEMİZ HACITAHİROĞLU

Şair. Malatya’da doğdu. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nî bitirip (1957) iç hastalıkları ihtisası yaptı. Sosyal Si­gortalar Kurumu hastanelerinde çalıştı. Hâlen serbest dok­torluk yapmaktadır. İlk şiiri Yedi Gün dergisinde çıktı (1964). Aruz ve hece vez­ni ile millî muhtevalı şiir yazmaktadır. Zümrüdüanka mahla­sı ile yazılmış manzum hicivleri ve araştırmaları da vardır.  Eserleri:  1. Sessiz Gürültü (1962, şiirler), 2. […]...

ABDÜLBAKİ GÖLPINARLI

(1900-1982) Edebiyat tarihçisi, yazar. İstanbul’da doğdu. İstanbul Er­kek Muallim mektebi (1927) ile Edebiyat Fakültesi’ni bitirdi (1930). Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde doktora yaptı. Çeşitli liselerde edebiyat Öğretmenliği, fakültelerde öğre­tim üyeliği yaptı. Metinler Şerhi, Türk-İslâm Tasavvuf Tarih ve Edebiyatı dersleri verdi. 1949’da doçent iken emekliye ayrıldı, istanbul’da öldü. Gölpınarlı, Divan edebiyatı, halk edebiyatı, tasavvuf tarihi konularında eserler […]...

ABDURRAUF FITRAT

(1886-1937) Türkistanlı şair ve yazar. Buhara’da doğdu. Medrese tah­sili gördü. 1910’da İstanbul’a gelip tarih ve edebiyat çalış­maları yaptı. Yurduna dönüşünde siyasî faaliyetler içine gir­di, 14 Eylül 1920’de kurulan Buhara Halk Cumhurıyeti’nde Maarif Bakanlığı yaptı. Cumhuriyet, Sovyet Rusya’ye bağla­nınca Abdurraıf çeşitli illere sürüldü. Bir ara yüksekokullar­da tarih ve edebiyat dersi verdi. 1937-38 yıllarında yapılan katlîâmda Öldürüldü. […]...

AŞIK DERTLİ

(1772-1846) Asıl adı İbrahim’dir. Divan, tekke ve halk şiirini çok iyi bilen şair; hem hece hem aruz ölçüsüyle şiirler yazmış ama asıl başarısını heceyle yazdığı şiirlerde göstermiştir. Toplumsal yergi içerikli şiirler de yazan şair, halk şiirinin son büyük ustalarından sayılır. Gerede’nin Çağa bucağının Şahnalar (yeni adı Reşadiye) köyünde doğdu. Bayraktar Ali Ağa adlı bir çiftçinin […]...

ABDÜLHAMİT SÜLEYMAN ÇOLPAN

(1897-1938) Özbek şâiri. Andipan’da doğdu. Aynı şehirde öğrenim gördü. Orenburg’da Vakit gazetesinde çalıştı. 1917-1918 yıl­larında Başkurt Millî Hükûmeti’nin sekreterliğini yaptı. Son­ra Türkistan’a dönüp kültür faaliyetlerinde bulundu. Varlığı rejim İçin tehlikeli görülerek defalarca hapsedildi. Son ha­pisliğinde öldürüldü. Abdülhamit Süleyman Çolpan, 1918-1930 yılları arasında yazdığı şiirlerle Türkistan halkının en sevilen şâiri oldu. Pek çok şii­ri halk tarafından […]...

AMİL ÇELEBİOĞLU

Edebiyat tarihçi yazar. Karaman’da doğdu. Rıza Çelebioglu’nun oğludur. Karaman Mevlevîhânesİ son şeyhi Ebû-bekir Çelebi (= Zükür Çelebinin torunudur, ilk, orta ve lise öğrenimini İstanbul’da yaptı. İstanbul Üniversitesi Edebi­yat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı, Sanat Tarihi bölümleri­ni bitirdi (1961). Konya Lisesi (1965-1966) ile Konya Selçuk Eğitim Enstitüsü’nde (1965-1966) Öğretmenlik ve idarecilik; İstanbul Edebiyat Fakültesi İle Erzurum […]...

AŞIK TALİBİ COŞKUN

(1904—12.111.1976) Âşık. Asıl adı Hacı Bektaş’tır. Tonus’ta doğdu. Ahmet Kudsİ Tecer’in 1931’de düzenlediği Sivas Âşıklar Bayramı’-na katılarak tanındı. Keklik Emine ile Âşık Talibi halk hikâ­yesinin kahramanıdır. Yurdu dolaşarak aşk hikâyesini an­latmış, bu sayede de meşhur olmuştur. Talibi aşk, tabiat, sosyal olaylar temalarını İşlemiş, hece vezni ile şiirler söylemiştir. Mizah ve hicivleri de vardır. Eserleri:  1. […]...

AHMET CAFEROĞLU

 (1889-1975) Dilci, yazar. Gence’de (Azerbaycan) doğdu. Ortaokulu Se-merkant’ta (1908), liseyi de Gence’de okudu (1916). Bir müd­det Kiev Yüksek Ticâret Okulu’na devam etti. Rus ihtilâli çı­kınca Gence’ye döndü (1917). Azerbaycan bağımsızlık hare­ketine katılıp savaştı. Azerbaycan Cumhuriyeti kurulunca Baku Üniversitesi Türk Dili Bölümü’nde bir yıl okudu. Azer­baycan’ın Sovyetler Birliği orduları tarafından işgal edllmesi özerine Türkiye’ye gelip İstanbul […]...

ALİ EKREM BOLAYIR

Şâir. İstanbul’da doğdu. Namık Kemal‘in oğludur. Baba­sının mutasarrıf olarak bulunduğu Rodos ve Sakız adaların­da özel dersler gördü. 1887’de İstanbul’a geldi. Sultan II. Abdülhamid devrinde Mabeyn kâtibi oldu. 18 yıl sonra Ku­düs mutasarrıfı oldu (1906). Beyrut (1908) ve Cezayir valili­ğinde bulundu (1908,1912). Dârülfünûn’da, Maltepe Askerî Lisesi ile Galatasaray’da edebiyat dersleri verdi. 1913-1933). İstanbul’da öldü. Kabri, Zıncirlikuyu […]...

AHMET SİNAN BEHİŞTİ

Mesnevi şâiri. Doğum ve ölüm tarihleri kesinlikle bilin­mez. XV’inci yüzyılda İstanbul’da yaşadığı, Sultan II. Baye-zid’in himayesinde sarayda yetişerek, sancak beyiliğine ge­tirildiği tahmin ediliyor. Bir süre gözden düşmüş, sarayı terketmiş, Herat’a, Sultan Hüseyin Baykara’nın yanına gitmiş­tir. Burada meşhur şâir Ali Şîr Nevâi ve Molla Câmîı ile ta­nışmıştır. Hüseyin Baykara’nın ricası ile II. Bayezid affet­miş ve liva […]...

AZİZ (ALİ) EFENDİ

(?-1798) Şâir, yazar. Girit’te doğdu. Girit Defterdarı Mehmed Efendi’nin oğlu. Babasından kalan serveti bitirdikten sonra İs­tanbul’a gelerek devlet hizmetine girdi. Daha sonra elçilik görevi ile Prusya’ya gönderildi (1796). Berlin’de öldü. Berlin Müslüman MezarhgYna gömüldü. Eserleri baştan sona kadar tasavvuf sembolleri ile dolu­dur. Felsefe, astronomi, büyü, fal v, şeylere meraklıdır. Muhayyelât adlı eserindeki kahramanları da bu […]...

İBRAHİM ÇELEBİ (AZERİ)

(?-1585) Divan ve mesnevi şairi. İstanbul’da doğdu. Kazasker Mualtimzâde Ahmed Efendi’nin oğludur. Ebussuud Efendi’-nin tatebesidir. Çeşitli yerlerde kadılık yaptı. Hama sancağı kadısı iken öldü. Dîvan tarzında yazılmış şiirlerinde Fuzuli’nin etkisi görü­lür. Ününü Nizami’nin Mahzenü’l-esrâr adlı eserine nazire olarak yazdığı, 20 hikayelik Nakş-ı Hayâl mesnevisi ile yap­mıştır....

AVNİ

Divan şairi. Edirne’de doğdu. Çok iyi eğitim gördü. 1451’de Osmanlı Sultanı oldu. Anado­lu’nun siyasi birliğini sağlamaya çalıştı. İstanbul’u fethetti. Büyük devlet adamıdır. İlim ve sanatlarda geniş bilgi sahibi idi. Arapça, Farsça, İtalyanca, Lâtince, Rumca, Slavca da dâhil olmak üzere dokuz dil bildiği söylenir. Gebze’de öl­müştür. Türbesi İstanbul’da kendi adıyla anılan camiin için­dedir. Fat’h serbest düşünceli, […]...

ATAYİ

(?-1437) Dîvan şâiri. Asıl adı Ali Çelebi olan Atâyî, Yıldırım Baye-zid’in vezirlerinden Edirneli İvaz Paşa’nın oğludur. Hayâtı hakkında geniş bilgi yoktur. Şeyhî ile Ahmed Paşa arasında yetişen dîvan şâirlerinin en iyisidir. Şiirleri nazım tekniği açısından oldukça başarılı­dır. Sultan II. Murad’a sunduğu “güneş” redifli kasidesi çok meşhur olmuş ve Ahmed Paşa tarafından da tanzir edilmiş­tir. Duygulu […]...

AŞIK ÇELEBİ

(1520-1572) Şâir, yazar. Prizren’de doğdu. Asıl adı Pîr Mehmed’dir. İlim ve şiir ile uğraşan bir aile içinde büyüdü. Sürûrî, Ebus-suud Efendi vs. gibi devrin ileri gelen âlim ve sanatkârların­dan özel dersler aldı. Mahkeme kâtipliği ve çeşitli şehirler Arapça dinî ve tarihî tercümeleri vardır. Adını ebedîleşti-ren, şâirlerin hayat hikâyesi ve eserleri hakkında yazdığı tezkiresidir. Şiirlerinde Âşık […]...