Sone Nedir Sone, edebiyat dünyasının önemli bir nazım şekillerinden biridir ve genellikle 14 dizeden oluşur. Bu 14 dize, iki dört dizelik kıtalardan ve iki üç dizelik kıtalardan oluşur. Batı edebiyatında ortaya çıkan sone, Servet-i Fünûn şairleri tarafından gibi Türk edebiyatına da aktarılmış ve burada da önemli bir yer edinmiştir. Sone, 20. yüzyılın başlarına doğru Türk […]...
İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı, tarih öncesi devirlerden başlar, Türklerin İslamiyet’i kabul ettikleri 9. ve 10. asırlara kadar sürer. Bu devrede sözlü Türk edebiyatı ve yazılı Türk edebiyatı olmak üzere iki grupta incelenen edebiyatımız, şu alt başlıklara göre değerlendirilir: Sözlü edebiyat: Edebiyatın kökenlerine dair bir bakış açısıyla ele alındığında, yazılı edebiyatın öncesi olarak sözlü edebiyatın varlığı […]...
Milli Edebiyatın Başlamasının Zemini Millî Edebiyat Dönemi’nin karakteristiği; muhteva ve şekil olarak asırlardan beri devam eden millî kültürden faydalanma düşüncesidir. Yirminci asra taşınabilecek kültür değerlerinin mümkün olduğu kadar yabancı unsurlardan temizlenmesi amacına dayanan bu hareketin 16. asırdaki Türk-i Basit‘ten tutunuz da 19. asrın son çeyreğinde eser veren Türkçüler’e, başta Mehmet Emin Yurdakul olmak üzere, millî […]...
Garip Akımı Nedir Nasıl Ortaya Çıkmıştır Garip akımı, Türk edebiyatında 1941-1950 yılları arasında ortaya çıkan bir edebi harekettir. Türk şiirinin yenileşme hareketlerinin en önemlilerinden biri olarak kabul edilen Garip akımı, Türk şiirinde yapı ve içerik açısından yenilikçi bir yaklaşım sergilemiştir. “Garipçiler”, “Garip”, “Birinci Yeni” gibi adlarla anılan bu şiir hareketi Türk şiirinde önemli yeniliklere imza […]...
Ana Hatlarıyla Servetifünun Dönemi Hakkında Kısaca Özet Bilgi Servetifünun Dönemi, Batı etkisindeki Türk edebiyatının çok kısa ama çok etkili bir dönemidir. Bu dönemde meydana getirilen eserler, halka hitap etmekten uzaktır. Dönemin aydın kesimine hitap eder. Bu bakımdan bu edebiyata “salon edebiyatı” adı da verilmiştir. 1891 ’de Ahmet İhsan Tokgöz tarafından çıkarılan ve bir bilim dergisi olan […]...
Tanzimat Edebiyatı’nın İkinci Dönemi Tanzimat edebiyatının ikinci dönemi, Osmanlı-Rus Savaşı’nın gerekçe gösterilerek I. Meşrutiyet Meclisi’nin 1877’de kapatılmasıyla birlikte ortaya çıkan baskıcı bir yönetimin hâkim olduğu bir dönemdir. Bu baskıcı yönetim, sadece siyasi alana değil, sanat ve edebiyat alanına da derin bir etki yapmıştır. İkinci dönem sanatçıları, devrin siyasi baskılarından dolayı topluma yönelik sanat eserleri üretmekte […]...
Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatında İlk Gazeteler Tanzimat dönemi, Osmanlı İmparatorluğu’nun modernleşme sürecinde önemli bir aşamayı ifade eder. Bu dönemde, Batı’da yaşanan gelişmelerin etkisiyle, Osmanlı Devleti’nin siyasi, sosyal ve kültürel yapısı önemli ölçüde değişti. Bu değişim sürecinde, yeni düşüncelerin ve fikirlerin yayılması için yayın organlarına ihtiyaç duyuldu. Bu nedenle Tanzimat döneminde birçok gazete ve dergi yayınlandı. […]...
Yedi Meşalecilerin Ortaya Çıkışı – Doğuşu Muammer Lütfi ‘Bahşi’, Sabri Esat Siyavuşgil, Yaşar Nabi Nayır, Vasfi Mahir Kocatürk, Cevdet Kudret Solok ve Ziya Osman Saba, 1928 senesinde hep birlikte Yedi Meşale adlı kitabı yayımlayarak yeni bir edebi topluluk yaratmayı amaçladılar. Bu heyecan verici girişimleriyle, “Cumhuriyet döneminin ilk edebiyat topluluğunu” kurdular. Bu nedenle Yedi Meşaleciler, Türk […]...
İkinci Yeni Hareketi Akımı Nedir İkinci Yeni, Garip akımı şiirine bir tepki olarak ortaya çıkan, 1960’lı yılların ortalarına kadar güçlü bir şekilde devam eden, etkileri günümüzde de hissedilen şiir hareketidir. Bu hareket İlhan Berk, Edip Cansever, Cemal Süreya, Ece Ayhan, Turgut Uyar, Sezai Karakoç gibi şairlerin şiirlerini 1956’dan itibaren Pazar Postası’nda yayımlamaya başlamasıyla belirginleşmeye başlar. […]...
Toplumcu Gerçekçilik Nedir Hakkında Kısaca Bilgi Toplumcu gerçekçilik (sosyal realizm), toplumcu dünya görüşü üzerine temellendirilmiş bir edebiyat akımıdır. Bu akım, toplumu sosyal sınıflar arasında gerçekleşen çatışma alanı olarak değerlendirir. Amacı, söz konusu sınıfsal çatışmayı ve bu çatışmanın toplumda yol açtığı etkileri ve sorunları yansıtmanın yanında bu sorunlara toplumcu çizgide çözüm yolunu da göstermektir. Bu açıdan […]...
1907 senesinde Fransa’da Victor Hugo, Charles Baudelaire, Theophile Gautier, de Banville, Paul Verlaine gibi şairlerin şiirlerinin bilinmesine rağmen o döneme göre geri olarak kabul edilen klasik sanat şairi olan Jose Maria de Heredia’nın sonelerini okuyup Latin edebiyatı ve Yunan edebiyatının şiirinin tadını alan, aradığı yeni Türkçenin güzelliğin bu yöntemle farkına varan, “Konuştuğumuz Türk dili, Latin […]...
Türk Edebiyatında Eleştiri (Tenkit) Eleştiri veya tenkit kelimesi, kökeni Yunanca’ya dayanan bir kavramdır ve “hüküm vermek” anlamına gelen “krites” kelimesinden türemiştir. Fransızca’da ise “critique” olarak kullanılır. Eleştirinin tarihi, Pierre Bayle’nin 1695’te yayımlanan “Dictionnaire historique et critique” adlı eseri ile başlar. Eski dönemlerde eleştirmen, gramerci ve ilolog terimleri neredeyse birbirinin yerine kullanılırken, hümanistler sonraları “critic” terimini, […]...
Radyo Tiyatrosu Nedir Bir tiyatro oyununun radyo yayını için uyarlanmasına “radyo tiyatrosu“ denir. Bu format, seyircilerin bir sahne ya da görsel efekt olmadan karakterlerin sadece seslerini duyarak hikayeleri takip etmelerine izin verir. Özellikle 1930’lar ve 1940’larda radyo yayınlarının popülerliği arttıkça ABD’de yaygın hale geldi. Radyo tiyatrosu oyunları, birçok farklı türde yazılabildiği gibi, genellikle polisiye, macera, […]...
Eleştiri (Tenkit) Hakkında Geniş Detaylı Bilgi Türk edebiyatı, dünya edebiyatı gibi tenkit konusuna büyük önem vermektedir. Bilge Ercilasun, Türk edebiyatında tenkit konusuyla ilgili ilk çalışmaları yapan kişidir ve kitapları ile makaleleri önemli bir boşluğu doldurmuştur. Ancak, ne yazık ki bu alanda yeterince çalışma yapılmamıştır. Tarihin derinliklerinde, insanlar birbirlerini eleştirmiş, tenkit etmiş ve hatta hicvetmişlerdir. Bu […]...
Fıkra Nedir? Fıkra Hakkında Kısaca Özet Bilgi Halk edebiyatında Fıkralar, kıssadan hisse anlayışına göre söylenmiş, genellikle gerçek olaylardan hareket ederek ders vermeyi amaçlayan kısa mizahi hikayelerdir. Fıkralardaki amaç okuyucuyu düşündürmek ona ders vermektir. Nasreddin Hoca, İncili Çavuş, Bekri Mustafa gibi belli isimler dışında fıkraların kahramanları molla, imam, derviş, Bektaşi, muhtar, bakkal gibi toplumun her kesiminden […]...
“Attila İlhan, Ferit Edgü, Ahmet Oktay, Yılmaz Gruda” gibi şairler de Maviciler adında bir grup oluşturarak 1940’larda gelişen yeni şiir anlayışına uygun eserler vermişlerdir. Öyleyse şimdi de Maviciler üzerinde duralım. Maviciler Akımı (Mavi Akımı) Temsilcileri Kimlerdir Kodlaması Attila İlhan‘ın 1952-1956 yıllarında çıkardığı “Mavi” dergisinin etrafında toplanan “Yılmaz Gruda, Ferit Edgü, Ahmet Oktay, Özdemir Nutku, Demirtaş […]...
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Hikaye (1923-1940) Millî Edebiyat sanatçılarının da eser vermeye devam ettiği Cumhuriyet Dönemi’nin ilk yıllarında daha çok, gözlemci gerçekçiliğe dayalı hikâyeler yazılmıştır. Bu dönemde bazı sanatçılar hikâyelerinde toplumsal konuları, Cumhuriyet devrimlerini, yeni kurum ve değerleri ele alırken bazıları da bireyin iç dünyasını esas alan hikâyeler yazmıştır. Bu yıllarda Reşat Nuri Güntekin’in Leyla […]...
Sohbet (söyleşi) Nedir? Çoğunlukla gazete ve dergilerde yayımlanan, güncel olayların, edebiyat kültür ve sanat hayatındaki gelişmelerin fazla derine inilmeden, içten bir dille, okuyucuyla karşılıklı konuşma havasında işlendiği yazı türüne sohbet denir.. Sohbet türünde yazar, kişisel düşüncelerini kanıtlama ihtiyacı duymaz. Mizahi fıkralardan, atasözlerinden yararlanabilir; anekdotlara ve şiirlere yer verebilir. Kendine ya da okuruna yönelttiği sorulara cevaplar […]...
Genç Kalemler Dergisi Genç Kalemler dergisi, 1910-1912 yılları arasında Selanik’te yayınlanan milliyetçi bir fikir dergisidir. Döneminde önemli bir yer edinen dergi, 8 sayı boyunca “Hüsün ve Şiir” adı altında yayınlanmıştır. Ancak 9. sayısından itibaren ismi “Genç Kalemler” olarak değiştirilerek, yayın hayatına bu isimle devam etmiştir. Nesimi Sarım Bey’in imtiyaz sahibi ve sorumlu müdürü, Ali Canip […]...
Cumhuriyet Dönemi Roman 1923’ten günümüze kadar süren bir dönemde yazılan romanları ifade eder. Bu dönem, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuyla başlayarak, Türk edebiyatında birçok değişikliğin yaşandığı bir süreçtir. Bu değişiklikler, edebiyatta yeni bir anlayışın oluşmasına yol açmıştır. Cumhuriyet Dönemi romanı, edebiyatın tarihsel, kültürel, sosyal ve politik değişimlerin yansımalarını taşıyan bir edebiyat türüdür. Toplumsal sorunları ele alır. Bu […]...
