(7-1595) Dîvan ve mesnevi şâiri. Bursalı’dır. Asıl adı Mustafa’dır. Medrese Öğrenimi görmüş, devlet memurluğu, kâtiplik, kadılık ve müderrislik yapmıştır. Hikâye anlatması ile meşhur olduğu için Sultan III, Murad’ın musahibi olmuştur. Türkçe’nin yanısıra Arapça ve Farsça da bilir. Âlim bir zâttır. Şiirin yanısıra hat sanatı ile de uğraşan Cinani tarih, kasî-de ve gazel türünde şiirler, mesneviler […]...
Divan şâiri. Edirne’de doğdu. Fatih Sultan Mehmed’in oğludur. Özel eğitim ve öğretim gördü. 1474’te Karaman eyâleti valisi oldu. Fatih Sultan Mehmed ölünce yerine geçen kardeşi II. Bayezİd’İn sultanlığını kabul etmeyerek ayaklan-l di. Yapılan savaşı kaybedince Mısır’a (1481), oradan da Rodos Şövalyeleri’ne sığınarak italya’ya gitti (1482). Fransa ve İtalya’da geçen onüç senelik acılarla dolu hayattan sonra […]...
(XVI’ıncı asır) Dîvan ve mesnevi şâiri. Asıl adı Abdülcelil’dir. Babası iran’dan göçerek Bursa’ya yerleşen ve Acem lakabı ile tanınan Hamîdî’dır. Bursa’da doğdu. Medrese tahsili gördü. Garip davranışları olduğu, ömrünün son yıllarında şuurunu kaybettiği tezkirelerde kayıtlıdır. Münzevî bir hayat yaşamış, Sultan II. Selim devrinde ölmüştür. Kaynaklar onun hamse yazdığını, Iran edebiyatından tercüme yaptığını yazarlar. Eserleri: Dîvan […]...
Dîvan ve mesnevî şâiri, yazar. Amasya’da doğdu. I. Selim devrinde nişancı ve kazasker oldu. Şah İsmail’in esir edilen karısı Taçlı Manim ile evlendirildi. Seferden İstanbul’a döndüklerinde, Yeniçeriler’in Amasya’daki ayaklanmasında parmağı olduğu gerekçesi İle îdam edildi. Kabri Balat’tadır. Gerek nesir ve gerekse nazımda ustadır. Dîvanı, Münşe-ât’t, Heves-nâme ve Fetih-nâme-i İstanbul isimli eserleri vardır. Heves-nâme İstanbul’un meşhur […]...
Mesnevi şâiri. Doğum ve ölüm tarihleri kesinlikle bilinmez. XV’inci yüzyılda İstanbul’da yaşadığı, Sultan II. Baye-zid’in himayesinde sarayda yetişerek, sancak beyiliğine getirildiği tahmin ediliyor. Bir süre gözden düşmüş, sarayı terketmiş, Herat’a, Sultan Hüseyin Baykara’nın yanına gitmiştir. Burada meşhur şâir Ali Şîr Nevâi ve Molla Câmîı ile tanışmıştır. Hüseyin Baykara’nın ricası ile II. Bayezid affetmiş ve liva […]...
(1405-?) Mesnevi şâiri. Sultan II. Murad devrinde Anadolu’da yaşamıştır. Hayâtı hakkında bilgi yoktur. Sultan Murad’a sunduğu Murad-nâme İsimli eserinden onun devrinin ilimlerini Öğrendiği, çeşitli güzel sanatlara aşina olduğu anlaşılmaktatadır. Murad-nâme 51 bölümden meydana gelen ansiklopedik bir mesnevîdir. Eserin elyazması bir nüshasının varlığı bilinmektedir....
(1526-1600) Dîvan şâiri. İstanbul’da doğdu. Asıl adt Mahmud Abdül-bâkî’dir. İyi bir medrese eğitimi gördü. Daha öğrencilik yıllarında şâir olarak kabut edildi. Başta Kanunî Sultan Süleyman olmak üzere devrinde yaşadığı dört pâdişâh tarafından korunmuş, rahat bir hayât sürmüştür. Meslek hayatına müderris olarak başladı; dâima yükselerek Mekke, Medine (1576-1582) ve İstanbul (1584) gibi illerde yüksek kadılık mevkilerinde […]...
(?-1785) Mesnevi şâiri. Darende’de doğduğu tahmin edilir. Hayatı hakkında geniş bilgi yoktur. Abdî Paşa’nın iç ağalarından olduğu biliniyor. XI-XII’incı asırlarda, Anadolu’nun fethi sırasında yaratıl-mtş olan dinî-destânî menkıbelerden olan ve Türkler tarafından meydana getirilen Battal Gâzî Destanı, halkımız arasında sözlü olarak yüzyıllarca yaşadıktan sonra, Bakâyî tarafından XVIII’inci asırda manzum olarak yazılmıştır. Bakâyî’-nin mensur eserleri de vardır. […]...
(?-1594) Dîvan ve mesnevî şâiri. İznik’te doğdu. Babasının mesleğinden dolayı Macuncu-zâde de derler. Medrese Öğrenimi yaptı. Müderrislik ve kadılık görevlerinde bulunmuştur. Sultan III. Murad’ın yakınlarından idi. Eserleri: 1. Dîvan (Yazma halindedir). 2. Gül-ü Bülbül {Mesnevî, yazılış tarihi 1565-1572?), 3. Şâh ve Şemâyil Bânu (Mesnevi)....
(1589-1617) Dîvan şâiri. Sultan III. Mehmed’in oğludur, iyi bir eğitim gördü. Küçük yaşlarda şiire ilgi duydu. Bahtî mahlasını kutlanan I. Ahmed Türkçe ve Farsça şiirler yazdı. Bâzı gazellerinde tabiata dönük, canlı teşbih ve istiareler, yeni söyleyişler vardır. Üslûbu sâdedir. Divan’ı yazma halindedir. Şiirlerine pek çok nazîre yazılmıştır. Ahmed isimli bir şâir de onun pek çok […]...
(?-1798) Şâir, yazar. Girit’te doğdu. Girit Defterdarı Mehmed Efendi’nin oğlu. Babasından kalan serveti bitirdikten sonra İstanbul’a gelerek devlet hizmetine girdi. Daha sonra elçilik görevi ile Prusya’ya gönderildi (1796). Berlin’de öldü. Berlin Müslüman MezarhgYna gömüldü. Eserleri baştan sona kadar tasavvuf sembolleri ile doludur. Felsefe, astronomi, büyü, fal v, şeylere meraklıdır. Muhayyelât adlı eserindeki kahramanları da bu […]...
(?-1585) Divan ve mesnevi şairi. İstanbul’da doğdu. Kazasker Mualtimzâde Ahmed Efendi’nin oğludur. Ebussuud Efendi’-nin tatebesidir. Çeşitli yerlerde kadılık yaptı. Hama sancağı kadısı iken öldü. Dîvan tarzında yazılmış şiirlerinde Fuzuli’nin etkisi görülür. Ününü Nizami’nin Mahzenü’l-esrâr adlı eserine nazire olarak yazdığı, 20 hikayelik Nakş-ı Hayâl mesnevisi ile yapmıştır....
Dîvan şâiri. Bugün Yunanistan’da bulunan Yenişehir’de doğdu. Asıl adı Hüseyin’dir. Özel öğrenim gördü. Kâtiplik, mahkeme üyeliği yaptı. İstanbul’da öldü. Eyüp Bahariye Dergâhı Mezarlığı’na gömüldü. Türk edebiyatının Batt’ya açıldığı dönemde, XIX’uncu Avnî Yenişehirli asırda, Dîvan şiiri tarzını başarıyla devam ettiren büyük bir şâirdir. Ziya Paşa ve Nâmık Kemâl gibi Tanzimat şâirleri tarafından da üstad sayılmıştı. Şiirlerinde […]...
Divan şairi. Edirne’de doğdu. Çok iyi eğitim gördü. 1451’de Osmanlı Sultanı oldu. Anadolu’nun siyasi birliğini sağlamaya çalıştı. İstanbul’u fethetti. Büyük devlet adamıdır. İlim ve sanatlarda geniş bilgi sahibi idi. Arapça, Farsça, İtalyanca, Lâtince, Rumca, Slavca da dâhil olmak üzere dokuz dil bildiği söylenir. Gebze’de ölmüştür. Türbesi İstanbul’da kendi adıyla anılan camiin içindedir. Fat’h serbest düşünceli, […]...
NEV’Î-ZÂDE ÂTÂYÎ (1583- 10.1.1635) 40 Dîvan ve mesnevi şâiri. İstanbul’da doğdu. Babası, XVI’-ıncı asrın âlim ve şâirlerinden olan Nev’î’dir. Asıl adı Atâul-lah’tır. Başta babası olmak üzere devrinin ileri gelen bilginlerinden ders alarak medreseyi bitirdi (1603). Müderris oldu (1605). Rumeli illerinde kadılık yaptı. Usküp kadısı iken azledilince (1634) İstanbul’a döndü ve bir yıl sonra Öldü, Şeyh Vefa […]...
(?-1437) Dîvan şâiri. Asıl adı Ali Çelebi olan Atâyî, Yıldırım Baye-zid’in vezirlerinden Edirneli İvaz Paşa’nın oğludur. Hayâtı hakkında geniş bilgi yoktur. Şeyhî ile Ahmed Paşa arasında yetişen dîvan şâirlerinin en iyisidir. Şiirleri nazım tekniği açısından oldukça başarılıdır. Sultan II. Murad’a sunduğu “güneş” redifli kasidesi çok meşhur olmuş ve Ahmed Paşa tarafından da tanzir edilmiştir. Duygulu […]...
(1520-1572) Şâir, yazar. Prizren’de doğdu. Asıl adı Pîr Mehmed’dir. İlim ve şiir ile uğraşan bir aile içinde büyüdü. Sürûrî, Ebus-suud Efendi vs. gibi devrin ileri gelen âlim ve sanatkârlarından özel dersler aldı. Mahkeme kâtipliği ve çeşitli şehirler Arapça dinî ve tarihî tercümeleri vardır. Adını ebedîleşti-ren, şâirlerin hayat hikâyesi ve eserleri hakkında yazdığı tezkiresidir. Şiirlerinde Âşık […]...
Mesnevîşâirî. XV’inci asırda yaşamıştır. Sultan II. Murad’a sunduğu Câmiü’l-Ahbâr isimli mesnevisi 12293 beyittir. Aslı Doğu Türkçesi ile yazılmış olan bu eseri şâir, Anadolu Türk-çesi’ne çevirmiştir. Câmiü’l-Ahbâr büyük bir evliya tezkıresidir, (velîlerin biyografisini anlatır)....
AHDİ, (Ahmed Çelebi) (7-1593) Tezkireci, şair. Bağdat’da doğmuştur. Mevlana Şemsed-din’in oğludur. Hayâtı hakkında fazla bilgi yoktur. Eserinde kendisinin verdiği bilgiye göre 1553 yılında İstanbul’a gelmiş, devrin âlim ve sanatkârlarıyla tanışmıştır. Tezkiresini Sultan II. Selim adına yazmıştır. Tezkiresinde Bağdat ve civarında, İran’da ve İstanbul’da yetişen Türk şairlerini tanıtmıştır. Ağır olmayan bir dili vardır. Yaşadığı devirde gazelleri […]...
Mesnevi şairi. XV’inci asırda yaşamıştır. Hayâtı hakkında bilgi yoktur. Camasb-nâme adlı eserini Farsça’dan tercüme ederek (1429-30) II, Murad’a sunmuştur. 4877 beyitlik manzum hikâyede Danyal Peyaamber’ln oölu Camasb’ın maceraları ile Sâh-ı Mârân(Şahmaran)’m yanında başından geçen olayları anlatır. Bir mâcerâ mesnevîsiolmakla birlikte dünyânın geçiciliği, ibâdetin lüzumu gibi konulara da değinilmiştir....