EdebiyatFakultesi.Com sitemizin yıllık planlar bölümüne hoş geldiniz. Bu bölümümüzde yeni öğretim programı ile birlikte Dil ve Anlatım ile Türk edebiyatı dersleri birleştirilerek dersin adı Türk Dili ve Edebiyatı olarak değiştirilmiştir. Önceki yılların yıllık planlarını ise arşiv bölümümüzde bulabilirsiniz. 2019-2020 Türk Dili ve Edebiyatı Dersi Ünitelendirilmiş Yıllık Planlar 9.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 2019-2020 Yıllık Plan […]...
Psikanaliz Eleştiri Kuramı Nedir? Psikanaliz Hakkında Kısaca Özet Bilgi Psychoanalysis, başlangıçta tıbbın, özellikle psikiyatrinin bir metodu iken bazı davranış örüntülerini ve kişilik sapmalarını edebî metin yoluyla incelemeyi amaç edinmiş ve bu amacı sebebiyle edebiyatın alanına girmiş bir sistemdir. Psikanaliz kurucusu Sigmund Freud’dur (1856-1939). Meselenin tıbbi yanı, hâliyle önemlidir ama edebiyat sahasında incelenmesi gereken husus, sanata […]...
Bilgelerin, bilginlerin, ozanların, kültürlü kişilerin yazıp söyledikleri engin anlamlı kısa sözlerdir. Bilgece söylenmiş özlü sözlerdir. Eskiden “cümle-i hikemiye” ve “kelam-ı kibar” olarak adlandırılmıştır. Atasözlerinden ayrılan en önemli yönü, söyleyenlerinin belli olmasıdır, çünkü atasözleri anonimdir. Atasözleri kalıplaşmış sözlerdir, ancak özdeyişler kalıplaşmamıştır. Türk edebiyatında ilk önemli özdeyiş kitabı Cenap Şahabettin in “Tiryaki Sözleri” adlı yapıtıdır ; sanatçı […]...
Dilin İşlevleri Nelerdir? Dilin Göndergesel İşlevi Dilin, iletiyi olduğu gibi ifade etmesi/anlaşılması için kullanılmasına denir. Bu, başka bir ifadeyle dilin bilgi verme işlevidir. Bu işlevde kullanılan sözcükler genellikle gerçek anlamda (temel anlam) kullanılır. ─ Kulübenin kapısında üstü başı perişan durumda bir ihtiyar belirdi. ─ Bu ay, enflasyon 1.02 puan daha geriledi. ─ Edebiyat dersinden çok […]...
Nicel Anlamlı Kelimeler: Sayılabilir veya ölçülebilir özellikteki kavramları karşılayan sözcüklerdir. * Hayırsever iş adamı eğitim için büyük paralar harcadı. * Uzun ama etkili bir konuşma yaptı. * Çocuklardan biri ince bir dalı kendisine at yapmış, oynuyordu. Nitel Anlamlı Kelimeler: Sayılamayan veya ölçülemeyen özellikteki kavramları gösteren sözcüklerdir. * Güzel konuşuyorsun ama boş konuşuyorsun. * Doğru bildiğim […]...
Öznel Yargılar Cümleyi dile getiren insanda oluşan; kavramların veya olayların gerçekliğine değil de, insanların hislerine ve fikirlerine dayalı olan, bu sebeple de herkese göre değişiklik gösterebilen cümlelerdir. Bu anlatım türünde cümleyi dile getiren insan, cümleye bireysel hislerini karıştırır ve yorum yapar. Bu çeşit cümleler, “bana göre, kişisel düşünceme göre veya bence” gibi sözcükleri içerisinde barındırabilir. […]...
Serbest Vezin Nedir? Serbest Ölçü Hakkında Kısaca Özet Bilgi Vezni ve kafiyesi serbest olan, önceden belirlenmiş bir kalıbı olmayan serbest nazım şiirleridir. Tanzimat’tan sonra seyrekçe ve yirminci asırdan itibaren sıkça görmeye başladığımız serbest şiirler, vezin ve kafiye bağlarından kurtulan şiir örnekleridir. Batı edebiyatından aldığımız serbest vezin uygulaması, Türk edebiyatında aruz ölçüsü ve hece ölçüsünün standardı […]...
EŞ SESLİ (SESTEŞ) SÖZCÜKLER – Farklı (aralarında anlam ilişkisi olmayan) sözcüklerin aynı sesi vermesidir. – Sesteş kelimeler, ses ortaklığı olan sözcüklerdir. Karşıladıkları anlamlar arasında uzak yakın hiçbir bağ yoktur. Sol yanında bir yara izi vardı. (yön bildiren sözcük, sol taraf) Gül, susuz kalınca solmuş. (solmak fiili) Aranan kan sonunda bulundu. (damarlarımızdaki sıvı) Sana […]...
Benzer kavramları karşılayan farklı sözcüklerdir. Böyle sözcüklerde hem anlam ortaklığı hem de anlam ayrılığı söz konusudur. – Sorunlarımızı muhatabıyla konuşmaktan çekinmemeliyiz. – Sorunlarımızı muhatabımızla konuşmaktan kaçınmamalıyız. Birinci cümlede kullanılan çekinmek kelimesi temel anlamıyla “saygı, korku, utanma vb. duygularla bir şeyi yapmak istememek” anlamına gelir. İkinci cümlede kullanılan kaçınmak kelimesi ise “herhangi bir işi yapmaktan veya […]...
Marksist Eleştiri Kuramı Nedir? Marksist Eleştiri Teorisi Hakkında Kısaca Özet Bilgi Marksist eleştiri, bir felsefi ve ekonomik teori olan Marksizm’e dayanır; Karl Marks ve Frederic Engels, Marksist felsefenin kurucularıdırlar. Karl Marks ve Frederic Engels, daha önce felsefede ve iktisat ilminde söz edilen alt yapı ve üst yapı adıyla cemiyeti ikiye ayırma anlayışını ve artık değer […]...
Hermenötik Eleştiri Kuramı Teorisi Nedir Hakkında Kısaca Özet Bilgi Yorumbilgisi adı verilen bu metoda göre, her sanat eseri, bir yorumlama sanatı olan Hermenötik ile yorumlanabilir. Bir rivayete göre Mısır’da görüldüğü, bir başka anlayışa göre de Yunan kültürü içinde geliştiği iddia edilen bu metot, doğu ile batının bütün ortak birikimlerini değerlendirir. Hermenötik, Yunan mitolojisine göre, İlahî […]...
Sosyolojik Eleştiri Kuramı Nedir Hakkında Kısaca Özet Bilgi Edebî eserin fonksiyonundan yola çıkan, onu toplum açısından değerlendiren bir anlayıştır. Bu metoda göre sanat eseri, sosyal hayat içerisinde bir eleman olarak değerlendirilmelidir. İstese de istemese de sosyal hayattan örnekler alarak eser oluşturan ve bu eseri sosyal hayata yansıtan sanatçının kendisi de sosyal hayatın bir parçasıdır. Sosyal […]...
SÖZCÜKLERDE GENEL VE ÖZEL ANLAM Anlamca kapsamı geniş olan sözcüklere genel anlamlı kelimeler, anlamca kapsamı daha dar olan sözcüklere de özel anlamlı kelimeler denir. Genel Anlamlı Sözcükler * Aynı türden kavramları topluca düşündüren sözcüklerdir. * “Ağaç” sözcüğü; “çam”, “kayın”, “söğüt”, “kavak”, “ardıç” vs. kavramları topluca belirtir. “Ağaç” sözcüğü, bu varlıklara göre daha kapsamlı ve genel […]...
Japon Edebiyatının Tarihi Oluşumu ve Genel Özellikleri Yaklaşık 2000 yıllık bir geçmişe sahip Japon edebiyatı, tarihsel süreçteki ilk dönemlerde, Çin kültür hayatının tesirinde kalmıştır. Budizm inancının etkisiyle de Hint kültüründen nispeten etkilenmiş, sonraki dönemlerde sanatkârların kendi özlerine dönerek yazdığı eserler vesilesiyle özgün bir edebiyat oluşmuştur. 19. yüzyıldan itibaren de sanayileşen dünyanın etkisiyle, batı kültür ve […]...
Eski Dönem Mısır Edebiyatının Genel Özellikleri Mezopotamya’daki birikimi alarak kendisinden sonra gelen pek çok medeniyete yeni terkipler oluşturan ve ortaya koyduğu eserlerle bugün dahi araştırmaların konusu olan Mısır medeniyeti, dünya tarihinde yaklaşık 7000 yıllık bir geçmişe sahiptir. Antik dönemde, kıta bevleri ve rasathanelerinde bünyesinde bulunduğu, gelişmiş bir medeniyet kurmuşlardır. Tarihte iz bırakmış birçok medeniyette olduğu […]...
Tarihi Eleştiri Kuramı Nedir? Hakkında Kısaca Özet Bilgi Bir eseri, özellikle geçmiş yıllarda yazılmış olanları, anlayabilmek ve onu tahlil edebilmek için eserin yazıldığı dönemin bütün şartlarını; daha önceki gelişmeleri ve eserin yazılmasından sonraki, eserle ilgili her faktörü değerlendirmek esasına dayanan bir görüştür. Eserin tarihî gelişme içinde sosyal, siyasi, ekonomik, kültürel vb. platformları incelenerek bunlardan hangilerinin […]...
İdealar ve Yansımalar Edebiyat teorilerinin dayanak noktası, varlık ile ilgili ilk yorumların dayanak noktasına bağlı olarak gelişir. Ontolojik bakış açısına göre, insanoğlu evvela “Hayat ve varlık nedir, insan ve eşya nedir, aralarında nasıl bir alâka vardır? Niçin bu dünyadayız? Doğum ve ölüm nedir? Niçin vardır? İnsan ve kâinat ilişkisi nasıl kurulmuştur? Varlığı kim kurmuştur? Yaratıcı, […]...
Fenomenolojik Kuram Teori Nedir Hakkında Kısaca Özet Bilgi Bir felsefî akım olan fenomenoloji, “duyularla algılanan şey olan fenomen” ile ilgilenir. Edmund Husserl ve Heidegger, felsefedeki akımın en önemli temsilcileridir. Fenomen, “görünen nesne” demektir. Görünenden öte bir şey aramak doğru değildir. Edebiyat, bir fenomendir. Edebiyat nasıl görünüyorsa, incelemecinin karşısına nasıl çıkıyorsa öyledir. (…) Mevcut olanın ötesini […]...
Batı Etkisindeki Türk Edebiyatının Kaynakları Nelerdir ? Sanat dallarının en önemli kaynağı varoluştur, hayatın ta kendisidir. Evrendeki eşyaya ve oluşa hayranlık duyarak veya tepkiler göstererek, kabullendiğini veya reddettiğini ifade ederek ama kesinlikle var oluşun kanunlarına uyum sağlayarak şuurlu bir tercihle sanat eseri meydana getiren varlık da insandır. Yeni Türk Edebiyatı’nın kaynaklarını düşünürken “Bir edebiyatın kaynağı […]...