(28.IX.1944- ) Edebiyat tarihçisi, yazar. Kırıkkale’de doğdu. Atatürk İlkokulu (Kırıkkale, 1956) ve Kırıkkale Lisesi’ni (1962), Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ni bitirdi (1968). Yedeksu-baylık görevini yaptıktan sonra Adana Özel Ayaş Koleji’nde dört yıl edebiyat öğretmeni ve idareci olarak çalıştı. Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde okumak üzere tekrar Ankara’ya geldi. Hacettepe Üniversitesi Mezuniyet Sonrası Fakültesi’nde Prof. Dr. Şükrü Elçin […]...
(1. VI. 1933- ) Dilci, yazar. Yalvac’ın Sücüllü köyünde doğdu. İlkokulu köyünde (1946), ortaokulu Yalvaç’ta (1949), liseyi Denizli’de (1953) bitirdi. Yüksek Öğretmen Okulu öğrencisi ofarak girdiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde 1958’de mezun oldu. Mardin üsesi’n-de edebiyat öğretmeni, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fa-kültesi’nde asistan ve öğretim üyesi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi’nde […]...
(1886-1958) Romancı ve tiyatro yazarı. Binbaşı Kadri Bey’in oğludur. Asıl adı Enis Avni’dir. Selânik’e bağlı Katerİn’de doğmuş, ilk öğrenimi Serez ve Selanik’te, orta öğrenimini Eğrikapı Sırp Rüştiyesi, Galatasaray, Edirne ve Kuleli Askerî idadile rinde yaptı. Harbiye Öğrencisi iken hastalanınca tahsiline ara verdi. Bir ara Paris’te hukuk ve güzel sanatlar öğrenimine devam etti ise de yanda […]...
Şâir. Türkistan’ın Say ram kasabasında doğmuştur, Buhra’da medrese öğrenfmi görmüş, meşhur tasavvufçu Heme-danlı Yusuf’a bağlanarak tasavvufu öğrenmiştir. Türk halkı arasında tasavvufu yaymak iğin Yesevîlik adı verilen tarikatı kurmuştur. Bu tarîkat daha sonra Orta Asya ve Anadolu’ya yayılmıştır. Yesi’de ölmüştür. Kabri üzerine yapılan türbe asırlardan beri ziyaret edilmektedir. (?-1166) Şâir, dini ve tasavvufî düşüncelerini, Hz. Peygamber’e […]...
(? 1421) Şâir, yazar, âlim. Germiyanoğullan Beyliği sahasında yetişen, kadılık yapan, şâirlerdendir. Osmanoğulları’ndan Emir Süleyman, Çelebi Mehmed ve II. Murad’a yakın olmuştur. Sultan II. Murad’ın hocasıdır. 1421’de ölmüştür. Türkçe’nin sanat dili olarak gelişmesine hizmet etti. Eserlerinin bir kısmı manzum, bir kısmı mensurdur. İran edebiyatından tercümeleri vardır. Manzum eserleri: 1. Dîvan, 2. Esrar-nâm e, 3. Camasb-nâme […]...
Horosan’dan gelen sanatçı medrese eğitimi görmüş, fıkıh konusundaki üstün bilgisinden dolayı da kendisine fakih denmiştir. Mevlevidir, Mevlana’ya bağlıdır. Eserleri Çarhnâme: 100 beyitten oluşan eser, kaside nazım biçimiyle kaleme alınmış ahlaki bir yapıttır. Eserde dünyanın faniliğinden bahsedilmiştir. Anadolu Türkçesinin ilk örneklerinden olması sebebiyle dil bakımından önemlidir. Kitâbu Evsâfı Mesâcidi’ş-Şerife: Kutsal meclislerin niteliklerini anlattığı 399 beyitten oluşan […]...
AHDİ, (Ahmed Çelebi) (7-1593) Tezkireci, şair. Bağdat’da doğmuştur. Mevlana Şemsed-din’in oğludur. Hayâtı hakkında fazla bilgi yoktur. Eserinde kendisinin verdiği bilgiye göre 1553 yılında İstanbul’a gelmiş, devrin âlim ve sanatkârlarıyla tanışmıştır. Tezkiresini Sultan II. Selim adına yazmıştır. Tezkiresinde Bağdat ve civarında, İran’da ve İstanbul’da yetişen Türk şairlerini tanıtmıştır. Ağır olmayan bir dili vardır. Yaşadığı devirde gazelleri […]...
(1909-6.VIII.1982) Hikayeci. Aslen Kafkasyalı olan bir ailenin oğludur. Kara dağ’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini istanbul’da lise ve hukuk öğrenimini Ankara’da tamamladı (1932). Fransa’da doktora yaptı. Devlet memurluğu, milletvekilliği, çalışma, sanayi ve devlet bakanlığı görevlerinde bulundu, fstanbul’da öldü. Hikâyeleri İle de tanınmıştır. Hikâye kahramanları suça meyyal, vehimli, marazî tiplerdir. Psikolojik tahlillere fazla yer verir ‘ […]...
ADNÎ, MAHMUD PAŞA (?- 1474) Dîvan şâiri. Sultan il. Murad zamanında saraya alınıp eğitilmiştir. İstanbul’un fethinde görev almış, daha sonra vezir ve sadrazam olmuştur. Boğdurularak öldürülmüştür.Türbe- si İstanbul’dadır. Mahmud Paşa iyi huylu, herkes tarafından seviten bir devlet adamı idi. Şiirlerinde devrine göre sâde ve ahenkli bir dilin hâkimiyeti görüiür. Mahmud Paşa âlimlerin ve şâirlerin […]...
ADLÎ, (Sultan II. Bayezid) (1447-1512) Dîvan şâiri. Osmanlı şâir sultanlarındandtr. Amasya’da doğdu. Fatih Sultan Mehmed’in oğludur. Şehzadeliği sırasında iyi bir eğitim gördü. Âlim, şâir ve sanatkârlar arasında yetişti. Sultanlığı zamanındada pek çok sanatkâr ve bilgini himaye etmiş, onlara saraydan maaş bağlatmıştır. Dimeto-ka’da ölmüştür. Türbesi İstanbul’da kendi adıyla anılan camiin bahçoslndedlr. Açık, anlaşılır bir dille yazılmış, […]...
ADIVAR, HALİDE EDİB (1884-9 1.1964) Romancı. İstanbul’da doğdu. Reji Nâzın Mehmed Edip Bey’in kızıdır. Üsküdar Amerikan Kız Koleji’ni bitirdi. Özel olarak Arapça, Kur’ân-ı Kerîm, Türk musikîsi, Salih Zeki’den matematik, Rıza Tevfik Bölükbaşı’dan felsefe ve edebiyat dersleri alarak özel öğrenim gördü. 1901 ‘de hocası Salih Zeki İle evlendi. 31 Mart olayı üzerine Mısır’a kaçtı. Oradan İngiltere’ye […]...
(?-1519) Şâir. İznik yakınlarındaki Tırs köyünde doğmuştur. Küçük yaşta Eşrefoğlu Rûmî’nin dergâhına devam etmiş, şeyhi tarafından yetiştirilmiştir. Sonra Eşrefoğlu Rûmî’nin kızı ile evlendi. O Öldükten sonra yerine şeyh olmuştur. Yunus Emre’nin etkisi altında kalan şâirlerdendir. Hece vezni ve sâde Türkçe ile yazdığı ilâhilerinde tasavvufu anlatır. Eski elyazması mecmualarda pekçok şiirleri bulunur....
(15. yy) Mesnevi şâiri. Hayâtı hakkında bilgi yoktur. Sultan 1. Mehmed’e yakın olan şâirlerdendir. Mesnevî edebiyatımızın önemli şairlerindendir. Ahmedî’-nin Farsça’dan Türkçe’ye çevirirken öldüğü Veys-ü Ramin mesnevisinin tamamlanması bu şâire teklif edilmiş (1412), fakat Abdülvâsi Çelebi bu eseri beğenmeyerek Halil-nâme adlı mesnevisini yazmış ve Sultan I. Mehmed’e sunmuştur (1414). Eserleri: 1. Halil-nâme (Hz. İbrahim’in hikâyesi), 2. […]...
(? 1713) . Divan ve mesnevi şairi, yazar. İstanbul’da doğdu. İlmiye mesleğinde Kazaskerlik rütbesine kadar yükselmiştir. Mezarı İstanbul’dadır. Arif, Osmanlı devri şâir, yazar ve ilim adamlarındandır. Bir divan dolduracak kadar güzel şiirler, Hz. Muhammed’in hayâtını anlatan kitaplar ve manzumeler yazmıştır. Miracİ-yesi bu türün en güzel örneğidir. Eserleri: 1. Divan, 2. Manzume-I Mi’râc 3. Menâhicü’l-Usûl (Kelâm […]...
(15.IX.1908-26.Vill.1944) Halk edebiyatçısı. Tataristan’ın Köyek köyünde doğdu. İlkokulu köyünde okudu. 1930’da Teknik Okul’u bitirerek teknisyen olarak çalıştı (1930) Sovyetler Birliği İle Almanya arasında, 1941’de çıkan savaşa katılarak Almanlar’a esir düştü. Esir kampında iken Hİtler’e karşı yapılan bir suikasti tasvip etmek ve faşizme karşı olmak suçundan (!) îdam edildi. Bir teknisyen olmasına rağmen yıllarca halk kültürü […]...
Mesnevi şairi. XV’inci asırda yaşamıştır. Hayâtı hakkında bilgi yoktur. Camasb-nâme adlı eserini Farsça’dan tercüme ederek (1429-30) II, Murad’a sunmuştur. 4877 beyitlik manzum hikâyede Danyal Peyaamber’ln oölu Camasb’ın maceraları ile Sâh-ı Mârân(Şahmaran)’m yanında başından geçen olayları anlatır. Bir mâcerâ mesnevîsiolmakla birlikte dünyânın geçiciliği, ibâdetin lüzumu gibi konulara da değinilmiştir....
Türkiye’nin En Büyük Eğitim – Kültür ve Sanat sitesine hoş geldiniz. Slaytı indirmek için aşağıdaki bağlantıya tıklayın. İNDİR Slaytlara geri dönmek İçin TIKLAYIN Anahtar Kelimeler: Slaytlar, Slayt, Slayt indir, Slayt izle, Slayt Galerisi, Slayt Gösterileri, Slayt Gösterisi...
Çatılarına Göre Eylemler : Eylemlerin öznelerine ve nesnelerine göre gösterdikleri özelliklere, girdikleri biçime çatı denir. Çatı, eylem kök ya da gövdelerine getirilen çatı ekleri dediğimiz eylemden eylem yapıp eklerine bağlı olarak oluşur. UYARI : Çatı, yalnızca eylem cümleleri üzerinde yapılan bir incelemedir. Ad cümlelerinin çatısı olmaz. ü Onda paranın yanında akılda vardı. ( Ad cümlesi […]...
DİL DEVRİMİ (Ulusallaşmanın Önemli Bir Aşaması) Atatürk bizi, milliyetimize ve Türk ulusal bilincine sahip kılarken bir taraftan da “Türk Ulusal Dili” üzerinde çalışıyor ve dil devrimini gerçekleştiriyordu. Osmanlı devrinde cahil ile okumuş; devlet adamı ile halk, birbirleriyle konuşup anlaşma olanağını hemen hemen yitirmişlerdi. Arabî ve Farisî deyimler arasında Türkçe, neredeyse silinip gidiyordu. Bütün bu karmaşıklığa […]...
Okumak için gittiği Paris’te başarılı olamayıp yurda dönen Meftun Bey’in alafranga bir hayat sürme merakı etrafında olgunlaşan bir romandır. Meftun Bey, Kasım Efendi, Lebibe, Mahir eserin kahramanlarıdır. Romanda anlatılan, alafrangalık budalası züppe bir tip olan Meftun’dur. Paris’ten dönünce, oradaki yaşamını köşkte de sürdürmeye çalışır, köşktekilere alafrangalık dersleri vermeye kalkar. Daha da zenginleşmek için pinti ve […]...