Edebiyatımızda, köyü konu alan ilk romandır. Realizmin başarılı bir örneği olan roman, kimilerince uzun öykü sayılmaktadır. Konu Antalya’nın bir köyünde geçer. Karabibik‘in toprakla mücadelesi, yaşam kavgası anlatılır. Romanda kişilerle çevre yuyumu dikkat çekicidir....
Romandaki iki tipten Felatun Bey, alafranga ö-zentileri olan, züppe bir tipi temsil eder, çevreye karşı gülünç durumlara düşer. Diğer tip ise bir anlamda Ahmet Mithat’ın kendisidir. Yeniliklere açık, çalışkan, gerçekçi… Yani yazarın idealize ettiği bir Osmanlı beyefendisi olan Rakım efendi. Feiatun Bey, babasından kalan mirası har vurup harman savurur. Roman, okuma ve öğrenim yoluyla iş […]...
Dünyanın en büyük akarsuları aşağıda büyükten küçüğe doğru listelenmiştir. Adı / Bulunduğu ülke – bölge Nil – Afrika Niger – Batı Afrika Congo – Orta Afrika Zambezi Zambiya Amazon Güney Amerika Paraná Brezilya/Arjantin Orinoco Venezüella Mackenzie Kanada Yukon Kanada Mississippi ABD Rio Grande ABD/Meksika Colorado ABD Dicle/FIrat Ortadoğu Darling Avustralya Yangtze Çin Yellow Çin Mekong […]...
Tiyatro türlerini ilk sınıflandıran kişi Aristoteles’tir. Aristoteles Poetika adlı eserinde komedya ve tragedyadan ilk kez bahsetmiştir. Tarihsel gelişim süreci içinde tiyatroyu üç bölümde inceleyebiliriz: 1. Tragedya (Trajedi) 2. Komedya (Komedi) 3.Dram Ayrıntılı bilgi için aşağıdaki başlıklara göz atınız....
Tiyatro türünün başlıca biçimleri şunlardır: a) Benzetmeci Tiyatro : Sahnede gösterilenlerin gerçek yaşamdan farklı olmadığını anlatan tiyatro eserleri, benzetmeci tiyatronun örnekleridir. Bu tür tiyatronun amacı, seyircileri sahnede gördüklerinin bir oyun olmadığı, yaşamlarından bir kesit olduğu düşüncesine götürmektir. Benzetmeci tiyatro, seyirciyi böylece yanıltmak ister. Oyuncular, sahnede rol yaparken sanki hiç seyirci yokmuş gibi davranırlar. Oyunun […]...
Bir tiyatro eserinde iki temel öğe vardır: a) Tiyatroda Olay: Her tiyatro eserinde bir olay ya da olaylar zinciri vardır. Bu olaylar eyleme dönüşmüş tutkular, özlemler, düşler ve isteklerdir. Her oyunda dramatik eylem, bir anadüşünceye, bir duyguya dayanır. Sözgelimi, Shakespeare’nin Kral Lear adlı tiyatro eserindeki olaylarla okuyucuya iletilmek istenen düşünce şudur: “Güzel ve parlak sözlere inanış, […]...
ROMAN TÜRLERİ Edebiyat tarihçileri ve eleştirmenler romanla-n sınıflandırmada değişik ölçütler kullanmışlardır. Biz, bunlardan en çok kabul görmüş sınıflamalar üzerinde örnekleriyle duracağız. Temalarına ve Konularına Göre Romanlar Sosyal Romanlar Tarihsel Romanlar Macera (Serüven) Romanları 2. Akımlara Göre Romanlar Naturalist (Doğlacı) Romanlar Realist (Gerçekçi) Romanlar Romantik (Duygusal) Romanlar Klasik Romanlar...
ROMANDA TİPLEŞTİRME VE KARAKTER ÇİZME : Geleneksel romanlarda, tipleştirme ve karakter çizme önemli kavramlardır. Tipleştirme, geleneksel romanın başvurduğu anlatım yollarından biridir. Tipleştirmede yazar, bir roman kahramanını aşağılayan ya da yücelten eğilimleri ön plana çıkarır; bunlara büyüteçle yaklaşır. İnsana özgü bir niteliğin doruknoktasına çıkarılarak anlatılması, tipleştirmenin özünü oluşturur. Sözgelimi “evlat sevgisi”, insanda bulunan eğilimlerden biridir. Ünlü […]...
Altı alay, üstü kalay: İçi dışı bir olmayan; dışı süslü, içi berbat.”Altı alay üstü kalay bir dolaba benziyor bu.” Altı kaval, üstü şeşhane (Şişhane): Daha çok giyim için “altı, üstüne; bir parçası öbür parçasına uymaz.” anlamında kullanılır.”Çabuk çıkar şu üzerindeki altı kaval üstü şeşhane elbiseyi, yoksa rezil olacaksın el âleme.” Altın babası: Çok zengin, parası […]...
Ağır aksak: Pek yavaş olarak, düzgün olmayarak.”Her zaman işleri ağır aksak yapıyorsunuz.” Ağır basmak: 1. Ağırlığı fazla gelmek. 2. Bir işte etkili olmak, gücü üstün gelmek, istediğini yaptırmak.”Politik gücü ağır basınca ihaleyi kazandı.” Ağır başlı: Ciddî, olgun, hareketlerinde ölçülü, işlerini düşüne taşına yapan kimse.”Ağır başlı olmak insana üstün meziyetler kazandırır.” Ağırdan almak: Bir işi yapmakta […]...
Deyimler, bir kavramı belirtmek için bulunmuş özel anlatımlı ifadelerdir, genel özellikler taşıyıp ders vermezler. Bu nokta deyim ve atasözünün en önemli farkıdır. Genellikle gerçek anlamından az çok sıyrılarak ilgi çekici anlam taşıyan söz öbeklerine deyim denir. Deyimler anlatıma güzellik, çekicilik, canlılık katar. Türkçe, deyimler bakımından zengin bir dildir. Deyimlerin Özellikleri: 1. Kalıplaşmış söz Öbekleridir. Cümle […]...
087956’nın SIFIRI (Tarık BUĞRA) Fatih taraflarında -amca derim- bir uzak akrabam oturur. Hali vakti yerindedir. Üstelik bir radyosu, küçücük, bebek yastığı gibi bir kedisi ve on altı, on yedi yaş-lannda da bir kızı vardır: Kumral saçlı, taptaze, kadife tenli, iri, yeşil gözlü, canlı, cana yakın bir şey. Adı da Ic-lâl. Bana gelince, ben işte böyle, […]...
Öykünün dokusu içinde yer alan öğeler dört öbekte toplanabilir. a) Öyküde (hikayede) Olay ve Durum : Yazarın öyküde anlattıklarına olay ve durum denir. İnsan yaşamıyla ilgili her konu bir olaydır. Öyküdeki her olay, insanın eyleme dönüşmüş tutkuları, özlemleri, düşleri veya istekleridir. Öyküde her olay giderek bir soruna dönüşür; yazar okuyucunun ilgisini bu sorun üzerinde odaklaştırmaya […]...
T.S.ELIOT (1888-1965) Çağdaş Amerikan edebiyatının en ünlü yazarlarındandır. Şiir, tiyatro, eleştiri türündeki eserleriyle tanınmıştır. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Fransa ve Almanya’da felsefe ve edebiyat okumuş, İngiltere’de Yunan felsefesiyle uğramış, 1927’de İngiliz vatandaşlığına geçmiştir. Eliot, kendini edebiyatta klasik; politikada krallık taraftarı; inançta ise Anglo-Katolik olarak tanıtır. Şiirde sınırlı temaları işleyen sanatçı, eleştiri dalındaki eseriyle 1948 Nobel […]...
John STEINBECK (1902 -1968) Modern Amerikan edebiyatının en önemli sanatçılarındandır. Yaşamı boyunca birçok meslek değiştirmiş, yazarlıkta karar kılmıştır. Realist bir yazardır. Eserlerinde Califomia’daki insanların sıkıntı ve acı dolu yaşamlarını başarıyla anlatmıştır.Öykü ve roman türünde eserler vermiştir. Steinbeck’in en tanınmış romanları şunlardır: Kenar Mahalle Fareler ve İnsanlar Gazap üzümleri Sardalya SokağI...
TURGENYEV (1818 -1883) Rus edebiyatının en büyük realist yazarlarındandır. Kendisi toprak sahibi bir asilzade olmasına rağmen, toprak sahipleri ile yoksul köylüler arasındaki çelişkilere dikkat çekmiştir. Bütün eserlerinde döneminin düşünsel akımlarını, toplumsal çelişkileri, Rus asilleri ile köleler arasındaki uyuşmazlığı çok gerçekçi biçimde yansıtmıştır. Edebiyatı sosyal gelişmenin bir aracı olarak görmüş; roman, öykü, tiyatro türlerinde yazmıştır. Önemli […]...
N.V. GOGOL (1809 -1952) Rus edebiyatının ilk büyük roman, öykü ve tiyatro yazarıdır. Realizmin etkisindedir ve Rus realizmininkurucusudur. Rusya’nın küçük kasabalarında yaşayan halkın sorunlarını başarıyla anlatmıştır. Mizahta da usta bir sanatçıdır. Önemli eserleri şunlardır: Ölü Canlar (roman) Müfettiş (oyun) Petersburg Hikayeleri (öykü)...
Aleksandr PUŞKİN (1799 – 1337) Rus edebiyatında Romantizm akımının en önemli şairidir.Fransız romantizminin etkisiyle yazan Puşkin Rus edebiyatına yerli, ulusal değerlere bağlı eserler kazandırmıştır. Şiirlerinde coşkulu bir söyleyişi benimsemiş; romanlarında gerçekçi davranmıştır. Önemli eserleri şunlardır: Çingeneler (şiir) Boris Gudonov (oyun) Yüzbaşının Kızı (öykü)...
Heinrich BÖLL (1917 -1985) Çağdaş Alman edebiyatının en önemli yazarlarından biridir. II. Dünya Savaşı’na bizzat katılmış, esir düşmüş, eserlerinde savaş yıllarının yoksullukları, acıları üzerinde durmuştur. Alman sanayi toplumunu da eleştiren H. Böll, 1972’de Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanmıştır. Önemli eserleri şunlardır: Trenin Tam Saatiydi (roman) Babasız Evler Âdemoğlu Neredeydin? (roman)...