Friedrich SCHİLLER (1759 -1805) Romantik tiyatronun önemli sanatçılarındandır. Dramlarında daha çok özgürlük tutkusunu işlemiştir. Tarih ve felsefe konulan üzerinde geniş araştırmalar yapmış, estetik ve ahlâkla ilgili denemeler yazmıştır. Tiyatro, şiir, tarih, felsefeyle ilgili eserleri vardır. En önemli dramları şunlardır. Haydutlar, Don Carlos, VVilhelm Tell...
J. Wolfang GOETHE (1749 -1832) Alman romantizminin kurucularındandır. Şiir, tiyatro, roman türlerinde yazmıştır. Şiirlerinde aşk duygusuna geniş yer vermiş, lirik bir anlayışı benimsemiştir. Çok sonraları felsefi şiirler de yazan Goethe, hayat felsefesini Faust adlı büyük dramında açıklamıştır. Shakespeare’den, Schiller’den ve İranlı şair Hafız’dan etkilenmiştir. En önemli eserleri şunlardır: Faust (oyun) Genç VVerther’in Acıları (roman) Wilhelm […]...
Alman edebiyatının ilk ürünleri Ortaçağ’da görülen Nibelungen destanı ve “romans”lardır. Alman halk türkü ve masallarının çoğu 19. yüzyılda Grimm Kardeşler tarafından derlenmiştir. Alman edebiyatı 18. yüzyılın ikinci yarısından sonra parlak bir döneme girmiştir. Bu dönemde, Goethe, Schiller gibi sanatçılar romantik akıma zemin hazırlamış, önemli eserler vermişlerdir. Sonraki dönemlerde Avrupa’nın diğer ülkelerinde ortaya çıkan edebiyat akımları […]...
J. Rudyard KIPLING (1865 -1936) İngiliz edebiyatının ünlü bir sanatçısıdır. Şiir, hikaye ve roman türlerinde yazmış, gazetecilik yapmıştır. Çocukluğunu Hindistan’da geçirmiş, bütün eserlerinde sömürgeci İngilizlerin dünyaya egemen olma isteklerine yer vererek, İngiliz milliyetçiliğini işlemiştir. 1907’de Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanmıştır. Önemli eserleri şunlardır: Kim (roman) Sönen Işık Cengel Kitabı...
George Bernard SHÂW (1856 -1950) İrlanda kökenli olan Shaw, İngiliz tiyatrosunun önemli bir sanatçısıdır. Düşünsel yönü ağır basan eserlerini komedi biçiminde yazmıştır. Ahlâki ve fikri çatışmalara ağırlık veren bir tiyatro geliştirmiş ve töre komedisini yeniden canlandırmıştır. 1925’te Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanmış ancak bu ödülü reddetmiştir. Önemli eserleri şunlardır: Candida (oyun) Sezar ve Kleopatra (oyun) Kara […]...
Charles DICKENS (1812 -1870) İngiliz edebiyatının gerçekçi yazarlarındandır. İnsan karakterlerini çizmede çok başarılıdır. Çocukluğundan beri yakından görüp tanıdığı yoksul kimselerin yaşamını anlatırken eşine az rastlanan bir duygulandırma gücüne ulaşır. Önemli eserleri şunlardır: Pickwick’in Kağıtları (roman) Oliver Twist (roman) Antikacı Dükkanı (roman) David Copperfield (roman)...
Jonathan SWIFT (1677 -1745) Döneminin siyaset adamlarını, parti ve din kavgalarının içyüzünü yakından görmüş, düş kırıklığına uğramış, eserlerinde bu görüşlerinin sonuçlarını yansıtmış, toplumdaki kötülükleri yermiştir. En önemli eseri Gulliver’in Gezileri adlı romanıdır....
Daniel DEFOE (1661 -1731) İngiliz edebiyatının tanınmış bir sanatçısıdır. Serüven dolu bir yaşam sürmüş, roman yazmaya çok geç başlamıştır. Defoe, serüven dolu yaşamındaki deneyimlerine dayanarak birçok serüven romanı yazmıştır. En ünlü eseri, Robinson Crusoe’da, bindiği gemi batınca ıssız bir adaya çıkarak orada 28 yıl tek başına yaşama mücadelesi veren bir kişiyi anlatır. Robinson Crusoe, bütün […]...
(1561 -1626) İngiliz devlet adamı ve filozofudur. Bilimsel ve felsefi nitelikli denemeleriyle tanınmıştır. Geliştirdiği tümevarım yöntemiyle yeni bir mantık kurmuştur. En önemli eseri Denemeler’dir....
İngiliz edebiyatının olduğu kadar, dünya edebiyatının da en büyük tiyatro yazarıdır. Dram ve komedya türlerinde yapıtlar yazmıştır. William Shakespeare bu yapıtlarında şiir ve düzyazıyı bir arada kullanmıştır. Oyunlarının tümünü beş perde üzerinden tasarlamıştır. Yapıtlarında insanın hırs ve tutkularını, duygu ve düşüncelerini başarıyla anlatmıştır. Ölümsüz karakterler yaratan Shakespeare, insanın iç dünyasını olanca derinliğiyle betimlemiştir. William Shakespeare […]...
Modern romanın kurucusu olarak tanınmıştır. Hayatını kazanmak için asker olmuş, Inebahtı deniz savaşında (1571) Türklere karşı savaşmıştır. İspanya’ya dönerken Türk korsanları tarafından yakalanarak Cezayir’de hapse atılmıştır. Cervantes, İspanya’ya döndükten sonra yazdığı Don Kişot romanıyla bütün dünyada ün kazanmıştır. Romanın mizahı ve yergiii bîr anlatımı vardır. Roman kahramanlarından Don Kişot hayalci ve idealist bir tipi, Şancho […]...
İspanyol edebiyatı dinsel ve epik eserlerle başlamış, en parlak dönemini Rönesansta yaşamıştır. 17. yüzyılın ilk yarısında roman ve tiyatro türü bu edebiyatta çok gelişmiştir. 18. yüzyılda İspanyol edebiyatı gerileme sürecine girmiş, 19. yüzyılda ise romantik ve realist akımlar sanatçılar üzerinde etkili olmuştur....
Jean Paul SARTRE (1905 -1980) Egzistansiyalizm (varoluşçuluk) akımının edebiyattaki en ünlü temsilcisidir. Çağımızın ana sorunları üzerine görüş bildiren, bunları tartışan, özgürlük düşkünü bir sanatçıdır. Felsefeyle de uğraşmıştır. J.P. Sartre, insanın kendi değerlerini kendisinin yaratacağını söyler ve insanın kendi seçimiyle var olduğunu savunur. Deneme, hikaye, roman ve oyun türünde eserler vermiştir. En ünlü eserleri şunlardır: Duvar […]...
JULES VERNES (1828 -1905) 19. yüzyılda bilimkurgu romanları yazmış bir sanatçıdır. Zamanındaki bilimsel buluşlardan ve icatlardan esinlenerek, hayali olayları anlatan romanlar yazmıştır. J. Vernes, daha insanoğlunun ay’a gitmeyi hayâl bile etmediği bir dönemde “Aya Yolculuk” adlı romanını yazmış, denizaltının icat olunmadığı bir zamanda roman kahramanlarını denizler altında dolaştırmıştır. Jules Vernes’in eserleri özellikle çocuklar tarafından bütün […]...
Guyde MAUPASSANT (1850 -1893) Naturalist akıma bağlıdır. Küçük öykü türünün en önemli sanatçılarındandır. Öykülerinde “olay” öğesine büyük önem vermiş, öyküye “Maupassant tarzı’nı getirmiştir. Başlıca eserleri şunlardır: Tombalak (öykü) Ay ışığı (öykü) Bir Hayat (roman) Güzel Dost (roman)...
Alphonse DAUDET (1840 -1897) Naturalizmin önemli temsilcilerindendir.Eserlerinde çok güçlü gözlemler vardır. Nükteli, şiirli, açık ve kolay anlaşılır bir üslupla yazmıştır. Önemli eserleri şunlardır: Değirmenimden Mektuplar (öykü) Pazartesi Hikayeleri (öykü) Tarasconlu Tartarin (roman) Jack (roman)...
Gustave FLAUBERT (1821 – 1880) Realizmin kurucusu ve en büyük temsilcisidir. Gustave Flaubert, Eserlerinde dil ve anlatıma, biçim kusursuzluğuna büyük önem vermiştir. Anlattıkları gözlem ürünüdür, gerçekçi tipler yaratmıştır. En önemli eseri Madam Bovary‘dir. Madam Bovary, Realizm akımının kurucusu ve en büyük temsilcisi sayılan Gustave Flaubert’in başeseridir. Bu roman, Realizmin başarılı ilk örneği sayılmaktadır. Konusunu gerçek […]...
STENDHAL (1783 -1842) Fransız edebiyatının en büyük realistlerinden sayılır.Romantizmin en güçlü olduğu dönemde yazmasına rağmen, açık, sağlam bir üslupla yazılmış eserlerinde psikolojik çözümlemelere geniş yer vererek gerçekçi anlayışı benimsemiştir. Stendhal’ın değeri ölümünden sonraki dönemlerde anlaşılmıştır. Gezi, anı, deneme, hikaye roman türünde eserleri vardır. En önemli eserleri şunlardır: Kızıl ile Kara (roman) Parma Manastırı (roman)...
H. de BALZAC (1799 -1850) Balzac, realizmin Fransız edebiyatındaki öncüsü kabul edilmekle birlikte eserlerinde romantizmin özellikleri de hissedilir. Çağının toplum yaşamını ve her tabakadan insanlarını ele alıp işlemekte üstün başarı elde etmiş ve ölümsüz kahramanlar yaratmıştır. Balzac’ın en önemli eserleri : İnsanlık Komedyası (dizi romanlarının genel adı) Bugenie Grandet (roman) Goriot Baba (roman) Vadideki Zambak (roman)...
Alexandre DUMAS PERE (1802- 1870) Romantik Fransız edebiyatının önemli sanatçılarındandır. Romanları ve oyunlarıyla tanınmıştır.Romanlarının sanatsal bir değeri yoktur; ancak anlatımdaki canlılık, sürükieylcilik onların çok okunmasını sağlamıştır. Tarihi konuları işlemiş, polis ve serüven romanları yazmıştır. En önemli eserleri şunlardır: Üç Silahşörler (roman) Monte Kristo Kontu (roman)...