Agah Sırrı Levent

(1894-1978) Edebiyat tarihçisi, yazar. Rodos’da doğdu. İlköğrenimini Edirne llkokulu’nda, orta öğrenimini Mülkiye Rüştiyesi ve Konya Lisesi’nde, yüksek öğrenimini de İstanbul Üniversi­tesi Edebiyat Fakültesi’nde yaptı (1919). Kurucusu olduğu Özel İstiklâl Lisesi’nde öğretmenlik ve idarecilik, Gazi Eği­tim Enstitüsü’nde öğretmenlik, Aydın milletvekilliği (1940-1946), TDK Genel Yazmanlığı (1951-1960) ve Başkanlığı (1963-1966) yaptı. Ankara’da öldü.
Yazı hayatına Konya’da Babalık gazetesinde başladı (1913). Roman ve hikaye (öykü) türünde eserler verdi. Daha sonra Edebiyat tarihi araştırmaları yaptı. Makalelerinin çoğu Türk Dili dergisinde yayımlandı.
Eserleri: 1. Edebiyat Tarihi Dereleri (3 cilt, 1.C. 1932, 2.C. 1934, 3.C. 1937), 2. Maarifimiz ve Millî Terbiyemiz (1940), 3. Eserler ve Şahsiyetler (1940), 4. Divan Edebiyatı (1941, 1943), 5. Nabi‘nin Sûr-nâmesi (1944), 6. Atal’nln Hllyetü’l-Efkâr’ı (1946), 7. Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evrele­ri (1949… 1972), 8. Gazavât-nâmelerve Mlhailoğlu Ali Bey’ln Gazavat-nâme’sİ (1956), 9. Türk Edebiyatında Şehrengiz ve şehrengizlerde İstanbul (1958). 10. Arap ve Fars edebiyatla­rında Leylâ ve Mecnûn Hikâyeleri (1961), 12. Ümmet Cağı Türk Edebiyatı (1982), 13. Türkçülük ve Milli Edebiyat (1962), 14. Türk Edebiyatında Manzum Atasözleri ve Deyimler (1962). 15. Hüseyin Rahmi Gürpınar (1964), 16 Ali Şir Nevai (4 cilt, hayatı ve bütün eserleri, 1965-1968), 17. Şemsettin Sami (1969), 18. Türk Edebiyatı Tarihi (1. cilt, 1973), 19. Acılar (roman, 1928), 20, Ahmet Rasim (1967).
BAŞKA KAYNAK ÖZET:
Rodos’ta doğdu. 1919’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirdikten sonra çeşitli liselerde edebiyat öğretmenliği yaptı. Bir süre Türk Dil Kurumu başkanlığı yaptı. 1969’dan itibaren TDK’nin tarihsel sözlük çalış- malarını yönetti. 1972 yılında Agop Dilaçar, Cem Dilçin’le birlikte “Türkiye Türkçesinin Tarihsel Sözlüğü”nü hazırladı. Otuza yakın kitabı ve birçok bilimsel incelemesi olan Agâh Sırrı Levend’in
çeşitli dergi ve gazetelerde eğitim, edebiyat eleştirisi, dil üstüne yüzlerce yazısı çıkmıştır. Kendini edebiyat ve dil tarihimizle ilgili bilimsel araştırma ve incelemelere vererek kişiliğini bu yolda geliştirmiş, başarılı ve çok verimli bir edebiyat tarihçimizdir.
Eserleri: Edebiyat Tarihi Dersleri (3 cilt), Divan Edebiyatı, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleş- me Evreleri, Tarih Boyunca Türk Dili, Ümmet Çağı Türk Edebiyatı, Dil Üstüne (inceleme-araştırma)…