Attila İlhan

İzmir’de doğdu. İstanbul Işık Lisesinden mezun oldu. Bir süre İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesine devam etti. Yayınevi danışmanlığı ile çeşitli gazete ve dergilerde yazarlık ve yöneticilik yaptı. Mavi adlı edebiyat dergisini çıkardı. Toplumcu gerçekçi şiir anlayışına sahip olan şair, geleneğin birikiminden yararlanan modern bir söyleyiş geliştirdi. Yapıtlarıyla çeşitli ödüller kazandı. Şair kimliğiyle tanınmakla birlikte deneme, eleştiri, roman, senaryo gibi pek çok türde eser verdi. Sanatçının Kurtlar Sofrası romanı ile Duvar, Sisler Bulvarı, Yağmur Kaçağı, Ben Sana Mecburum, Elde Var Hüzün adlı şiirleri tanınmış eserlerindendir.
Cumhuriyet Dönemi Türk şiirinin önemli şairlerinden biri olan Attilâ İlhan, eserlerinde bireysel temalar kadar toplumsal temaları da sıkça ele almıştır. Özellikle ilk dönem eserlerinde toplumsal yan daha ağır basar. İlk kitabı olan “Duvar”daki şiirlerini 1940’lı yıllarda beliren ve gelişen toplumcu gerçekçi anlayışla kaleme almıştır. Bu şiirlerinde şehirde ve kırsal bölgelerde yaşayan insanların yaşantısını anlatır. Okuduğunuz “mümkün mü” adlı şiiri bu kitabın “Karanlıkta Kaynak Yapan Adam” adlı üçüncü bölümünde yer almaktadır. Bu bölümde halk şiiri ve Nazım Hikmet’in etkisiyle yazılmış toplumcu gerçekçi şiirler bulunmaktadır. Attilâ İlhan, bu şiirlerinde “II. Dünya Savaşı’nın olumsuz sonuçları, barış, mutlu günleri bekleyiş, insanların kardeşliği, işçilerin sıkıntıları, yaşama sevinci, adalet ve özgürlük” gibi temaları ele alır. Okuduğunuz şiirde büyük şehrin kenar mahallerindeki insanlardan ve onların içinde bulundukları durumdan bahseder.
Attilâ İlhan 1952-1956 yılları arasında Orhan Duru, Ferit Edgü gibi sanatçılarla beraber “Mavi” dergisi çıkarmıştır. Bu dergi etrafında bir araya gelen sanatçılar “Maviciler” diye bilinen edebî hareketi başlatırlar. “Maviciler” toplumcu gerçekçi şiir anlayışıyla şiirlerini kaleme almışlardır. Bunların ileri sürdükleri temel görüş ve ilkelerin temelinde millî bir bakış açısıyla yeniden Anadolu’ya yönelmek vardır. Bu sanatçılar, “Garip akımı”na karşı çıkmışlar, şairane bir sanat anlayışını benimsemişlerdir.
————————————————————–
İzmir’de dünyaya geldi. Işık Lisesini bitirdi. Bir süre hukuk fakültesinde öğrenim gördü. Çeşitli gazete ve dergilerde çalıştı. Ali Kaptanoğlu takma adıyla uzun süre senaryo yazarlığı yaptı. Attilâ İlhan, lise yıllarında katıldığı bir şiir yarışmasında, “Cebbaroğlu Mehemmed” şiiriyle ikincilik ödülünü Cahit Sıtkı Tarancı, Fazıl Hüsnü Dağlarca gibi pek çok ünlü şairi geride bırakarak kazanmıştır. Hayatının sonuna kadar şiir, roman, deneme, gezi yazısı gibi birçok edebî türde eser veren Attilâ İlhan, Türk şiiri içinde kendine özel bir yer edinmiştir. Toplumsal sorunları, dünya meselelerini şiire taşıyan şair; aşklarını, hayal kırıklıklarını, yalnızlığını tüm insanlarla birleştirerek ustaca anlatmıştır. Özellikle aşk, serüven, ölüm, kavga, kahramanlık temalarını işlemiştir. Attilâ İlhan 1974 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü’nü ve 1975 Yunus Nadi Roman Armağanı’nı kazanmıştır.
Eserleri: Sisler Bulvarı, Yağmur Kaçağı, Ben Sana Mecburum, Bela Çiçeği, Yasak Sevişmek, Ayrılık Sevdaya Dâhil (şiir); Kurtlar Sofrası, Sırtlan Payı (roman); Abbas Yolcu (gezi)…

Attila İlhan Hakkında Geniş Bilgi

(1925- 2005)
Şair, yazar. Menemen’de doğdu. Bedreddin İlhan’ın oğlu­dur. İlk öğrenimini İzmir Karşıyaka llkokulu’nda, orta öğre­nimini İstanbul Işık Lİsesİ’nde yaptı. Yüksek öğrenim için İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girdiyse de yarıda bıraktı (1949). Attila İlhan 1950’de gazeteciliğe başlayarak Gerçek, Va­tan, Demokrat İzmir, Yeni Ulus, Yeni Ortam ve Dünya gaze­telerinde yazılar yazdı. 1959-1962 yılları arasında senaryo yazarı, rejisör asistanı, montaj asistanı olarak sinemada ça­lıştı; Ali Kaptanoğtu takma adı İle yazdığı on beş civarında senaryosu filme çekildi. 1974 yılında Bilgi Yayınevi danış­manlığına getirildi.
İlk şiiri 1941’de Yeni Edebiyat gazetesinde çıktı (Balıkçı Türküsü, 1 Ekim 1941). Cebbaroğlu Mehemmed adlı şiiri ile CHP Şiir Yarışması’nda ikincilik kazanınca sanat dünyâsı­nın dikkatini çekti. İlhan’ın, 1955 yılına kadar yazdığı şiirle­rinde karamsarlık hâkimdir. Yalnızlık, umutsuzluk, bunalım, ölüm ve aşk şiirlerin başlıca temalarıdır. Tabiat İle insan ru­hu arasında hissî bir bağlantı kurar. Halk Türkçesi’nin deyim ve mecazları ile süslenmiş zengin bir dili vardır. Hayali ve buluşları çok güçlüdür. Aynı özellikler hemen hemen nesir­lerinde de görülür. Şiirlerinde Dadaloğlu, Pir Sultan ve Köroğlu tesiri vardır. İkinci yeni şiirinin öncülerindendir.

Siir kitapları:

 1. Duvar (1948), 2. Sisler Bulvarı (1954), 3. Yağmur Kaçağı (1955), 4. Ben Sana Mecburum (1960), 5. Be­lâ Çiçeği (1962), 6. Yasak Sevişmek (1968), 7, Tutuklunun Günlüğü (1970), 8. Böyle Bir Sevmek (1977), 9. Elde Var Hü­zün (1982).

Romanları:

 1. Sokaktaki Adam (1953), 2. Zenciler Birbirine Benzemez (1957), 3. Kurtlar Sofrası (2 cilt, 1963-1964), 4. Bıçağın Ucu (1973), 5. Sırtlan Payı (1974), 6. Yaraya Tuz Basmak (1978), 7. Fen-, Halde Leman (1980), 8. Oersaadet’te Sabah Ezanları (1981). Deneme ve hatıraları: 1. Hangi Sol? (1970), 2. Hangi Batı? (1972), 3. Faşizmin Ayak Sesleri (1975), 4. Hangi Seks? (1976), 5. Hangi Sağ? (1980), 6. Ger­çekçilik Savaşı (1980), 7. Hangi Atatürk? (1981).

Gezi notla­rı: Abbas Yolcu (1959).

Gazete yazıları: Batı’nın Deli Gömle­ği (1982). Attila İihan Tutuklunun Günlüğü kitabı ile TDK 1974 Şiir Ödülü’nü; Sırtlan Payı romanı ile de 1974-1975 Yu­nus Nadi Armağanı’nı kazandı.