Edirneli Nazmi

(XVII’ıncı asır) Şâir Edirne’de doğdu. Asıl adı Mehmed’dir. Yeniçeri ola­rak Yavuz Sultan Selim’in Iran (1514) ve Mısır (1516) seferle­rine katıldığı, Kanunî Sultan Süleyman devrinde de bir süre ahkâm kâtipliği ve silâhtarlar bölükbaşısı olduğu bilinmek­tedir. 1555’ten sonra öldüğü sanılıyor.

Türki-i basit denilen sâde Türkçe ile şiir yazma akımı şair­lerindendir. Divânı bu dille yazılmış şiirlerle doludur. Türki-i basit akımı dilde süratle çoğalan Arapça, Farsça kelime ve tamlamalara tepki olarak doğan ve XV’inci asırda Tatavlalı Mahremi tarafından başlatılan bir milli edebiyat akımı idi. Mahremi ile Nazmi usta bir şâir olmadıkları için bu akım tutunmarmştır. Nazmî’nin şiirleri Türkçe’nin tarihi bakımından önem taşır. Bu şiirlerde mahallî hayât ile yurt güzellikleri de anlatılmıştır. Nazmî’yi asıl meşhur eden Mecmuatü’n-Nezâir (Nazireler Mecmuası) adlı antolojisi­dir. Antolojisinde 244 şairin şiirleri yer alır. Bugün hayatı hakkında hiçbir şey bilmediğimiz bazı divan edebiyatı şairlerinin var­lığını bu kitap sayesinde biliyoruz.

Eserleri: 1. Dîvan (46-48 bin beyittik bir eserdir. Elyazması halindedir. Mehmet Fuat Köprülü tarafından 1928’de Hayat Mecmuası’nda yayımlanmıştır. Nihal Atsız‘ın da, Edirneli Naz­mi‘nin Eseri ve Bu Eserin Türk Dili ve Edebiyatı Bakımından ehemmiyeti isimli makalesi 1934’te Orhun mecmuasında yayımlandı.) 2. Mecmuatü’n-nezair (244 şâirin 3356 şiirin­den meydana gelen bir antolojidir, elyazması halindedir.)