Fenomenolojik ve Dogmatik Kuram
Fenomenolojik Kuram Teori Nedir Hakkında Kısaca Özet Bilgi
- Bir felsefî akım olan fenomenoloji, “duyularla algılanan şey olan fenomen” ile ilgilenir. Edmund Husserl ve Heidegger, felsefedeki akımın en önemli temsilcileridir. Fenomen, “görünen nesne” demektir. Görünenden öte bir şey aramak doğru değildir.
- Edebiyat, bir fenomendir. Edebiyat nasıl görünüyorsa, incelemecinin karşısına nasıl çıkıyorsa öyledir. (…) Mevcut olanın ötesini ele alma, boşluğu dövmekten başka bir şey değildir. Aynanın gerisinde, bilinen bir şey yoktur. Sanatsal farklılaşmanın ve güzelleşmenin yansımasında çıklayan şeyler bulunmaktadır.
- Yirminci asrın başında temsil edilen bu akıma göre, edebî metne obje (nesne) ile süje (özne) arasındaki ilişki noktasında bakmak gerekir. Eser ve inceleyici, mutlak gerçeklik ile dünyanın bilinebilirliği konularında sorular sorularak cevapların arandığı bu yaklaşıma göre, yazarın bilincindeki dünya temel obje olarak seçilmelidir .Bu obje, esere akseder. Eser neyi anlatıyorsa gerçek odur, o incelenmelidir.
- Fenomenolojik metotta incelemeci ön plana çıkar. Görünen objeyi algılamaya çalışan incelemeci, öncelikle beş duyusuyla algılamayı gerçekleştirir ve o objeden başka hiç bir kaynağa gitmeden onu anlamaya, daha doğrusu sezmeye çalışır.
Dogmatizm Metodu Nedir Ne Demektir Hakkında Bilgi
Bir metot olmaktan daha çok, bazı metotları itham etmek, onların ölçüt ve tekniklerini eleştirmek için kullanılan bir terimdir ki bir edebî eseri incelemeden önce bazı doğmalardan hareket etmeyi anlatır. Buna göre, incelemecinin, zihnindeki bazı doğruları kendince değişmez gördüğü bir takım kabulleri eserde araması, incelemeye bazı ön yargılarla başlaması, dogmatik tavır olarak isimlendirilmektedir. Edebî esere bu şekilde yaklaşan birinin, eserin objektif tarafını görmesi pek mümkün değildir. O, peşin hükümlerini eserler üzerinde aramayı sürdürür. Sadece edebî metinlerde değil diğer sanat eserlerindeki yorumlarda da çok sık rastlanılan doğmalar objektif incelemenin en önemli düşmanıdır.
