Koçi Bey

Yazar. Asıl adı Mustafa’dır. Gençliğinde Görice’den İs­tanbul’a getirilmiş, Hasoda’ya alınmış Enderun’da hizmet görmüştür. Sultan IV. Murad devrinde padişah musahibi ol­muş, Sultan İbrahim’in son günlerinde veya IV. Mehmed’in ilk yıllarında emekliye ayrılarak memleketine gitmiştir. Do­ğum ve ölüm tarihleri bilinmiyor.
Koçi Bey önce Sultan IV. Murad’a, sonra I. İbrahim’e sun­duğu Lâyihalar ile tanınır. Sonradan risale haline getirilen bu yazılarda padişahlara Osmanlı devlet teşkilâtını, bu teş­kilâttaki bozuklukları, alınması gereken tedbirleri, padişa­hın görev ve yetkilerini anlatmıştır. Devrin sosyal, idatî ve iktisadî durumu hakkında bilgi vermesi bakımından önemli bir eserdir. Sâde sayılabileek bir üslup ile yazılmıştır. Koçi Bey Risalesi iki defa basıldı (Ali Kemâli Aksut İstanbul, 1939 ve A. VefikPaşa, Londana 1862). Macarca’ya, Rusça’­ya, Almanca’ya ve Fransızca’ya tercüme edildi. Sadeleştiril­miş metnini Zuhuri Danışman yayımladı. (İstanbul 1972).