Tuyuğ
Türk divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı nazım biçimidir.
Tuyug da rubai gibi dört dizeden oluşan tek bir dörtlüktür. Dize kümeleniş ve uyak örgüsü rubaiyle aynıdır, aaxa şeklinde uyaklanır.
Tuyug aruz ölçüsünün “failatün / failatün / failün” kalıbıyla yazılır.
Edebiyatımızda en çok tuyug yazan şair Kadı Burhanettin’dir.
Türk Edebiyatına Divan edebiyatı şairlerimizce kazandırılmıştır. Rubai gibi tek dörtlükten oluşur. Uyak örgüsü de aynıdır. Tuyuğ’da Rubailerde işlenen konular işlenir. Tuyugların manilerin etkisiyle oluştuğu söylenebilir. Aruz ölçüsünün tek kalıbıyla yazılır.
Tuyuğun kelime anlamı “kapalı, gizli, imalı, cinaslı söz” demektir. Belli bir hayat görüşü, felsefi görüş, ölüm vb. konularda yazılır. Tuyuğ, Divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı bir nazım şeklidir. Kaynağı halk edebiyatındaki manilerdir. Tek dörtlükten oluşan tuyuğun kafiye düzeni (aaxa) şeklindedir fakat kafiye düzeni (aaaa) olanlar da vardır. Tuyuğlar rubai ve maniden farklı olarak aruzun sadece “fâilâtün, fâilâtün, fâilün” vezniyle yazılır. Bu nazım şeklinin bir başka özelliği kafiyelerin cinaslı kelimelerden seçilmesidir. Türk edebiyatında ilk tuyuğlar Kadı Burhanettin ve Seyyid Nesimi tarafından yazılmıştır
Dilberin işi itâb ü naz olur
Ceşmi câdû gamzesi gammaz olur
Ey gönül sabr et tahammül kıl ana
Yâre erişmek işi az az olur
Kadı Burhaneddin