Niyazi

Şâir. Malatya’da doğdu. Tasavvuf eğitimi görmüş, bunun İçin Malatya, Mardin, Bağdat ve Kerbelâ gibi İllerdeki şeyh­lerin yanında bulunmuştur. 1646 yılında İstanbul’a geldi. Halveti tarikatının Mısriyye kolunu kurup Bursa’da şeyh ol­du (1670). Önce Rodos’a (1673), sonra iki defa Limni Adası’na sürüldü (1691,1694). Sürgünde öldü.
Tasavvuf edebiyatı şairlerindendir. Aruz vezni ile yazdığı şiirlerde Fuzuli‘nin, hece vezni ile olan ilahierinde de Yunus Emre’nin tesiri görülür. Şiirlerinin teması din ve tasavvuftur.
Dîvân’ı yeni yazı ile defalarca basıldı. İbrahim Yurdoren bu dîvandaki şiirlerin açıklamasını yayımladı (1966). Mevâldü’l-İrfan adlı eserini de Süleyman Ateş, İrfan Sofraları adı ile Türkçe’ye çevirdi. Niyazi hakkında en Önemli çalışmayı Abdülbaki Gölpınarlı yapmış, istanbul Üniversitesi Şarkiyat Mecmuası’nda neşretmiştir (C. VII, 1972).