CEM SULTAN
Divan şâiri. Edirne’de doğdu. Fatih Sultan Mehmed’in oğludur. Özel eğitim ve öğretim gördü. 1474’te Karaman eyâleti valisi oldu. Fatih Sultan Mehmed ölünce yerine geçen kardeşi II. Bayezİd’İn sultanlığını kabul etmeyerek ayaklan-l di. Yapılan savaşı kaybedince Mısır’a (1481), oradan da Rodos Şövalyeleri’ne sığınarak italya’ya gitti (1482). Fransa ve İtalya’da geçen onüç senelik acılarla dolu hayattan sonra Napoli’de öldü. Sultan Bayezid, cenazesini getirtip Bursa’ya gömdürdü.
Cem hem bir şâir, hem de sanatkârların koruyucusu idi. “Cem Şâirleri” diye bilinen bir grup sanatkâr onun himayesinde oldukları için sanatla uğraşacak zaman ve vasat bulmuşlardır. Kendisi de orta dereceli bir şâirdir. Şiirlerinde Ahmed Paşa’nın tesiri görülür. Fransa ve italya’da iken yazdığı gazellerinde acılı, çaresizlikle dolu hayâtın samimi itirafları vardır. Arapça ve Farsça’yı iyi bilen Cem, İranlı Şâir Selman-ı Sacevi’nin Cemşîd ü Hurşid’ini de tercüme etmiştir.
Eserleri:
1. Türkçe Dîvan (Elyazması halindedir. Halil Ersoylu, Cem Divanı’nı dil Özellikleri yönünden inceleyip bir doktora tezi hazırlamıştır. Eserin metin bölümü Tercüman 1001 Temel Eser dizisinde yayımlandı.), 2. Cemşîd ü Hurşîd (Farsça’dan tercüme olup elyazması halindedir.), 3. Farsça Dîvan (Elyazması halindedir). Bazı münşeat kitaplarında mektuplarına da rastlanır. [Cem’in hayâtı Turhan Tan (1935)