ABDÜLBAKİ GÖLPINARLI
(1900-1982)
Edebiyat tarihçisi, yazar. İstanbul’da doğdu. İstanbul Erkek Muallim mektebi (1927) ile Edebiyat Fakültesi’ni bitirdi (1930). Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde doktora yaptı. Çeşitli liselerde edebiyat Öğretmenliği, fakültelerde öğretim üyeliği yaptı. Metinler Şerhi, Türk-İslâm Tasavvuf Tarih ve Edebiyatı dersleri verdi. 1949’da doçent iken emekliye ayrıldı, istanbul’da öldü.
Gölpınarlı, Divan edebiyatı, halk edebiyatı, tasavvuf tarihi konularında eserler vermiş, İran edebiyatından tercümeler yapmıştır. Mevlana ve Yunus Emre hakkındaki kitapları İle dünyâ çapında ün kazanmıştır. Eserlerinin sayısı yüzü aşmaktadır.
Kitaplarından bazıları:
1. Melâmîlik ve Melâmiler (1931), 2. Kaygusuz Vizeli Alâaddîn (1933), 3. Yunus Emre, Hayâtı (1936), 4. Tansfknâme-i İlham (1939), 5. Yunus Emre İle Aşık Paşa (1941), 6. PXt Sultan Abdal (P.N. Boratav ile birlikte, 1943, yalnız 1953), 7. Dîvan Edebiyatı Beyânındadır (1945), 8. Mevlânâ’dan Seçme Rubailer (1945), 9. Yunus Emre Dîvanı (2 cilt, 1948, Y. E. Hayatı ve Bütün Şiirleri, 1971), 10. Fuzuli Divanı (1950), 11. Nedim Dîvânı (1951), 12. Mevlânâ Celâleddin (1952), 13. Mevlânâ’dan Sonra Mevlevîlik (1953), 14. Ömer Hayyam (1953), 15. Nâilî-i Kadîm (1953), 16. Şeyh Gâ-lib (1953), 1.7. Kaygusuz AbdalHatâyî- Kul Himmet (1953), 18. Nesîmî-Usûlî- Ruhî (1953), 19. Hafız Dîvanı (Tercümesi, 1954), 20. Dîvân Şiiri (4 kitap, 1954-1955), 21. Velâyet-nâme4 Menâkıb-ı Hacı Bektaşi Velî (1958), 22. Türkiye’de Mezheb-(er ve Tarikatlar (1960), 23. Nasreddin Hoca (1961), 24. Mevlevi Âdab ve Erkânı (1963), 25. Câferî Mezhebinin Esasları (1966), 26. Simavna Kadısıoğlu Şeyh Bedreddİn (1966), 27. Hüsn-ü Aşk (Gâlib’in, 1968), 28. Sosyal Açıdan İslâm Tarihi (1969), 29. 100 Soruda Tasavvuf (1969), 30. Türk Tasavvuf Şiiri Antolojisi (1971), 31. Mesnevi Şerhi (6 cilt, 1973), 32. Ibtidâ-nâme (Tercümesi, S. Veled’den, 1976), 33. Tasavvuftan Dilimize Geçen Deyimler ve Atasözleri (1977), 34. Mevlana Müzesi Yazmalar Katalogu (3 cilt). İslâm ve Türk ansiklopedileri, Şarkiyat Mecmuası, Türk Düşüncesi, Tarih-Coğrafya Dünyası gibi yayınlarda, Konya ve İstanbul gazetelerinde yüzlerce makalesi mevcuttur. Mevlana’nın eserlerini Türkçe’ye tercüme etmiştir.