Ahmet Paşa
15. yüzyıl divan sanatçısı olan Ahmet Paşa, Fatih Sultan Mehmet Han’ın sohbet arkadaşı, hocası ve veziridir. Döneminin “sultan-ı şuara-yı Rûm”u olarak adlandırılan Ahmet Paşa, gazel, kaside ve murabbalarıyla tanınmıştır. Divan edebiyatının en büyük nazire şairi olan Ahmet Paşa, şiirleriyle divan şiirinin gelişmesine zemin hazırlamış; yazdığı şiirlerinin etkisi Tanzimat edebiyatına kadar sürmüştür. Yaptığı bir hata sonucu Fatih tarafından idama mahkum edimiş, yazdığı Kerem redifli kasidesiyle idamdan kurtulmuştur. Yazdığı tek eser Türkçe Divan’dır.
(?-1497)
Şâir. Sultan II. Murad devri kazaskerlerinden Veliyüddin Efendi’nin oğludur. Bursa’da Muradiye Medresesi’nde müderrislik, Edirne’de kadılık ve sancak beyliği yapmıştır. Fatih Sultan Mehmed’in veziri ve sohbet arkadaşı da olmuştur. Mezarı Bursa’dadır,
Ahmed Paşa dîvan şiirinin kurucularındandır. Şeyhi ile Necati arasındaki dîvan şâirlerinin en büyüğüdür ve bu şâirler üzerinde etkili olmuştur. Farsça’dan pek çok kelime alarak dîvan şiirinde ahenk sağlamıştır. Özellikle kasîde ve gazel tarzında rahat ve ustaca söyleyişi ile başarılı olmuştur. Güneş, kasr, la’l ve kerem redifti kasideleri, gönül redifli murabbaı çok ünlüdür.
Tek eseri Dîvan’ıdır (Bu kitap Prof. Dr. Ali Nihat Tarlan tarafından yeni yazı ile neşredildi, 1966).
