Makale
Makale Nedir? Makale Hakkında Kısaca Özet Bilgi:
Gazetecilikle birlikte doğup gelişen bir türdür. Gazete ve dergilerde yayımlanır. Okuru bilgilendirme amacı taşıyan her türlü olay ya da olgu makalenin konusu olabilir. Sanatın çeşitli dallan, spor, hukuk, ekonomi, fen bilimleri ve toplumsal bilimler alanında makale yazılabilir. Makale yazarının, yazdığı alanın uzmanı olması gerekir. Makalelerde yoğun, yalın ve nesnel bir anlatım vardır. Söz sanatlarına, anlam sanatlarına, süslü-sanatlı anlatıma yer verilmez. Anlatımın ciddi ve ağırbaşlı olması gerekir. Yazar, makalede örnekleme, tanık gösterme, tanımlama, karşılaştırma gibi düşünceyi geliştirme yollarından yararlanır. Yazarın, yazdığı konuyla İlgili ciddi araştırmalar yapması gerekir. Makalede yazar, bir düşünceyi ileri sürer. Onu savunur. Varsayım olmaktan çıkararak kanıtlar.
Türk edebiyatındaki ilk makale örneği, Şinasi’nin Tercüman-ı Ahval gazetesinde yayımlanan Mukaddime’sidir (1860). Hüseyin Cahit Yalçın’ın Fransızcadan çevirdiği (Servetifünun dergisinin kapatılmasına sebep olan) Edebiyat ve Hukuk adlı makale ile Ömer Seyfettin’in Genç Kalemler dergisinde yayımlanan (Millî Edebiyat’ın dil anlayışını ortaya koyan) Yeni Lisan makalesi türün tanınmış örneklerindendir. Ziya Gökalp, Fuat Köprülü, Peyami Safa, Ahmet Hamdi Tanpınar, Nurettin Topçu, Mehmet Kaplan ve Cemil Meriç makale türünde eser veren başlıca yazarlardır.
Makale ile Sohbet arasındaki farklar maddeler halinde
* Makale türü her konuda yazılabileceği gibi edebi sohbet türü çoğunlukla günlük olaylara yönelik olarak kaleme alınır.
* Makalede dil ve üslup bilimseldir, sohbet türündeyse karşısında birileri varmış gibi ve o kişiyle konuşuyormuşçasına kaleme alınır.
* Makale türü işledikleri konuyu sohbet türüne göre çok daha fazla derinlemesine irdeleyip ve açıklamaya çalışır. Sohbet türü ise günlük ve daha yüzeyseldir.
* Makale türünde işledikleri konunun detaylarına inilmesi gerekliyse kanıtlanması veya bu yönde farklı örnekler gösterilmesi gerekmektedir. Fakat sohbet türü herhangi bir konuyu delillendirmeye ihtiyacı yoktur.
* Makale türü çoğunlukla konunun uzmanları tarafından kaleme alınır. Sohbet türü ise herhangi bir konunun uzmanı olmayı gerektirmez.
Makale ile Fıkra arasındaki farklar maddeler halinde
* Makalelerde kanıtlama ilkesi esastır. Fıkra türünde ise kanıtlama amacı yoktur.
* Makalelerde kesin bir bilimsel sonuca varılır ve tarafsızlık ön plandadır, fıkrada yazar ilgi çekici konulardaki düşüncelerini tarafsız olma kaygısı gütmeden açıklar.
* Makalelerde ciddi ve bilimsel bir üslup vardır, fakat fıkralar daha serbest ve mizahi unsurlar de barındıran yazılardır.