EBULGAZİ BAHADIR HAN

(1605-1663)
Tarihçi, yazar. Örgenç’te doğdu. Hıyve Sultanı Mehmed Han’ın oğludur. Cengiz Han’ın torunlarındandır. İyi bir öğre­nim gördü, Arapça ve Farsça’yı öğrendi. 1641 yılında Hıyve Hanı olarak yirmibir yıl hükümdarlık yaptı. Ölümüne kadar Buhara Özbekler’i, Safevî şahları, Kalmuk hanları ve Ruslar’la savaştı. Hıyve’de öldü.
Türk milletinin tarihini şuurlu olarak öğrenmiş, şiir ile de uğraşmıştır. Çağatay Türkçesi ile eserler vermiştir.
Eserleri: 1. Şecere*! Terfikime [XII’İnct asır Moğol Tarihçi­si Reşîdeddln’in Câmiü’t-tevârih’inde bulunan Oğuz Desta­nı ile halk arasında yaşayan sözlü ve yazılı tarih rivayetleri­ni, diğer 20 Oğuz-nâme’yi karşılaştırarak bu eseri yazmıştır. Türkrnenler’in tarihi hakkında bilgi veren bu eser yine Türk­menler arasında sevilerek okunmuştur. 1659’da yazıldı. TDK. 1937’de fotokopisini neşretti. Tumansky 1892’de Rus­ça olarak Aşkabâd’da yayımladı.] 2. Şecere-i Türk [XV i ne i asrın İkinci yarısından 1663’e kadar gelen kendi soyunun tarihidir. Türk ve Moğol tarihi hakkında da önemli bilgiler verir. Sade bir dil İle yazılan eser müellifi Öldüğü için yarım kalmış, oğlu Enûşe tarafından tamamlanmıştır. Almanca ve Fransızca, Rusça ve İngilizce’ye tercüme edilmiştir. Ahmed Vefİk Paşa Osmanlı Türkçesi’ne çevirerek Tasvir-i Efkâr ga­zetesinde tefrika etti (1864). Rıza Nur da Türkiye Türkçesi’­ne çevirip 1925’te bastırdı. Muharrem Ergtn’in hazırladığı metin de Türkler’in Soy Kütüğü adı ile Tercüman gazetesi 1001 Temel Eser dizisinde yayımlandı (1974).]