ESRAR DEDE
(1748-1796)
Dîvan şâiri. İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mehmed’dİr. Bî-zebân Ahmed’in oğludur. İyi bir tahsil görmüş, Arapça, Farsça, Rumca, Lâtince ve İtalyanca öğrenmiştir. Mevlevî tarikatına girmiş, Şeyh Gâlib’in dervişi olmuştur (1790). Uzun süre Galata Mevlevîhânesi’nde yaşamış ve İstanbul’da ölmüştür. Aynı Mevlevihane’nin bahçesine gömüldü.
Mevlevîliğe samimiyetle bağlanmış, şiirlerinin bir kısmında Mevlana’ya olan sevgisini anlatmıştır. Devlet büyüklerine kaside yazmamıştır. Şiirlerinde İncil’den alınmış unsurlar görülür. Mevlevî şâirlerin en fyilerindendir. Şeyh Gâlib’in tesiri altında kalmıştır. Berrak ve tatlı bir dili vardır. İfadeleri sağlamdır. Aşk şiirlerinde daha başarılı olmuştur.
Eserleri:
1. Dîvan (Elzayması ve matbu nüshaları vardır), 2. Tezkire-i Şuarâ-yı Mevlevîyye (Elyazması halindedir), 3. Lugat-ı Tllyan (Italyanca-Türkçe lügat denemesi, elyazması hâlinde).