Hazırlıksız Konuşma
HAZIRLIKSIZ KONUŞMA NASIL YAPILIR
Günümüz yaşamında iletişim olanaklarımız ve süresi giderek artmaktadır. Bu nedenle sağlıklı bir iletişim sağlamamız için hazırlıksız konuşma yapmak bu süreçte önem kazanmaktadır. Hazırlıksız konuşma; bireyin terbiye, görgü, bilgi, dünya görüşü, ahlak, kelime hâzinesi, sosyal çevre gibi birçok niteliği hakkında karşısındaki muhatabına ipuçları veren bir süreçtir. Bu yüzden hazırlıksız konuşmayı oldukça önemseyiniz. Hazırlıksız konuşmalar, belli bir plana göre yapılmaz, içinde bulunulan ortamın koşullarına göre şekillenir fakat konuşmanın temel ilkelerini bilmek size büyük kolaylık sağlayacaktır.
Konuşma sırasında neler yapılmalıdır?
Konuşmanın konusundan ve amacından sapmayınız, hedef kitlenizin özelliklerine göre davranınız.
Konuşmanızın süresini uzatmayınız. Dinleyicinin tepkilerine dikkat ediniz. Sıkılan bir kişiye konuşma yapmak size de kişiye de bir şey katmaz.
Sesleri ve heceleri birbirine karıştırmadan, yutmadan, tam ve doğru çıkarınız. Kelime ve cümle vurgusuna dikkat ediniz. Ses tonunu amacınıza, ortama, içeriğe ve hedef kitleye uygun bir şekilde ayarlamanız gerekmektedir. Konuşurken nefes almak için sözün anlamına uygun duraklamalar yapınız. Bu, hem sizin dikkatinizin hem de dinleyicinin dikkatinin canlı olmasını sağlar. Konuşurken gereksiz ses ve kelimeler kullanmayınız. Konuşma sırasında “hım, eee, m” gibi sesleri veya “işte, hani, yani, şey, mesela, atıyorum” vb. kelimeleri gereksiz yere ve dinleyiciyi rahatsız edecek düzeyde kullanmaktan kaçınınız. Bu tür ifade ve sesler, bırakmak istediğiniz etkiyi en aza indirir.
Beden dilini doğru ve etkili biçimde kullanınız. Konuşmanın konusuna, iletisine ve hedef kitlesinin özelliklerine uygun jest ve mimikler kullanınız. Jest ve mimikleri gereksiz biçimde kullanmak sizi amacınızdan uzaklaştırır. Dinleyici ile göz teması kurmanın doğru iletişimin en önemli silahlarından biri olduğunu unutmayınız.
Dış görünümünüz ve kıyafetiniz konuşma sırasında dinleyiciyi etkileyen unsurlardır. Bunlara dikkat ediniz.
Hazırlıksız konuşma adından anlaşıldığı gibi belli bir zamanda yapılmadığından kıyafetinize, vücut bakımınıza daima dikkat ediniz. Konuşmanıza etkili bir başlangıç yapmak için içeriğe uygun şekilde dinleyiciye soru sorabilirsiniz; fıkra, hikâye, anı anlatabilirsiniz. Bunlar, dinleyici ile kısa sürede sağlıklı iletişim kurmanızı sağlar. Konuşmanızda deyim, atasözü, vecize, kısa hikâye gibi ayrıntılara yer vermeniz, konuşmanızın zenginleşmesini sağlar. Konuşmanın önemli noktalarını vurgulamak ve dinleyicilerin ilgisini canlı tutmak için “bundan dolayı, özellikle, kısacası” gibi geçiş ifadelerini kullanınız.
Kendinize güveniniz. Heyecanlanmanın oldukça doğal olduğunu ve sizi kontrol edeceğini unutmayınız.