ilhan Berk

İlhan Berk Hakkında Kısaca Özet Bilgi (1918- 2008)

Manisa’da 1918 yılında doğan İlhan Berk, çocukluk yıllarını bu kentte geçirdi. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca bölümünden mezun olan şair; çeşitli illerde Fransızca öğretmenliği yaptı. Ardından uzun yıllar çevirmen olarak çalıştı.
İlhan Berk, ilk şiirlerinde hece veznini kullanır. Toplumcu gerçekçi anlayışa bağlı olarak kaleme aldığı bu şiirlerinde dönemin şiir anlayışına özgü bir karamsarlık havası vardır. İkinci Yeni’yle birlikte şiirlerinde çağrışım zenginliği, kapalı bir anlatım görülür. İlhan Berk’in şiir anlayışında sürekli bir değişim söz konusudur. Buna bağlı olarak yazdığı her şiir ve kitapta kullandığı dil, biçim gibi teknik malzemeyi sürekli değiştirir. İlhan Berk’in bir özelliği de şiirlerinde yer yer geleneksel şiirin kalıplarından yararlanmasıdır. İlhan Berk, yazdığı kitaplarla birçok ödül almıştır.

İlhan Berk Eserleri:

Güneşi Yakanların Selamı, Günaydın Yeryüzü, Türkiye Şarkısı, Köroğlu, Âşıkane, Galata (şiir); Şifalı Otlar Kitabı, Şiirin Açık Tarihi, Poetika, Ben İlhan Berk’in Defteriyim (deneme)…

BAŞKA BİR KAYNAK:

Şâir. Manisa’da doğdu. Balıkesir Necati Bey llköğretmen Okulu ve Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca Bölümü’nü bitir­di (1945). Espiye’de iki yıl ilkokul öğretmenliği, Zonguldak, Samsun ve Kırşehir’de ortaokul Fransızca öğretmenliği yaptı (1945-1955). Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü Yayın Bürosu mütercimliğinden kendi isteği ile emekliye ayrıldı “(1970); Bodrum’a yerleşti.
Günümüzün usta ve beğenilen şairlerindendir, şiire 19 yaşında iken Manisa Halkevi dergisinde yazarak başladı (1935). İlk kitabını da bu dergi yayımladı. Sonra Varlık, Servet-i Fünun, Yeni Adam, Ses, Yığın, Yeryüzü, Kaynak, Yeditepe, Yeni Dergi gibi dergilerde şiirlerini yayımladı. Şii­rimizde “çok deney yapan, şiirde yeni ses ve yapılar arayan” bir şâirdir. 1960’a kadar yaşadığı çevreyi, halkın gündelik hayâtını ve duygularını anlatan, Orhan Veli Kanık‘ın manzumelerini andıran şiirler yazdı. Çivi Yazısı’ndaki şiirle­riyle birlikte sanatında yeni bir dönem görülür. Bu dönemde şiiri nesre yaklaştırır; çağrışıma dayalı, muhteva ve şekil yö­nünden kendine has, yer yer anlaşılmaz, kapalı hayâllerle dolu ferdiyetçi şiirler yazar. Bu şiirlerde genellikle aşk, cin­sî bunalım, ruhî sarsıntılar dile getirilir. Fransız şiiri ile Batı ve Yunan kültürü, şiirlerinin en önemli kaynaklarındandır. Şiirimizde “İkinci Yeniciler” denilen hareketin temsilcilerindendir. Şiir hakkında yazdığı yazı ve konferansları ile de tanınır.

İlhan Berk, İkinci Yeni şiirinin en önemli şairlerinden biridir. İlk dönem şiirlerinde hece vezniyle toplumsal kaygılarını dile getirir. İkinci Yeni hareketiyle birlikte bu şiir anlayışından uzaklaşarak şiirde yenilikler dener. Türkçede rastlanılmayan yeni kelimeler türetmeye, kelimeleri biçim, ses ya da yazım açısından farklı hâle getirmeye başladığı bir şiir anlayışı geliştirir. Genel olarak bireysel konularda şiirler yazan İlhan Berk, kentli bir şair kimliğine sahiptir. Kent yaşamına ait unsurlara -sokaklarından ağaçlarına kadar- her şeyiyle şiirinde yer verir. Özellikle İstanbul ve bir dönem yaşadığı Ankara onun şiirlerine sık sık konu olur.

Şiir kitapları:

 1. Güneşi Yakanların Selâmı (1935), 2. İstan­bul (1947), 3. Günaydın Yeryüzü (1952), 4. Türkiye Şarkısı (1957), 5. Köroğlu (1955), 6. Gaile Denizi (1958), 7. Çivi Yazısı (1960), 8. Otağ (1961), 9. Mısırkafyoniğne (1962), 10. Âşıkane (1968), 11. Şenliknâme (1972), 12. Taşbaskısı (1975), 13. At­las {1976, TRT 1978, Şiir Başarı Mükâfatı aldı), 14. Kül (1979), 15. İstanbul Kitabı (1980), 16, Kitaplar Kitabı (1981, seçme şiirler), 17. Deniz Eskisi (1982).

Antolojileri:

1. Beyit-Mısra Antolojisi (1960), 2. Aşk Elçisi (Aşk şiirleri, 1965), 3. Arthur Rimbaud’nun Seçme Şiirleri (1962), 4. Dünyâ Edebi­yatında Aşk Şiiri (1968), 5. Dünyâ Şiiri (1969), 6. illuminations (Rimbaud’dan yaptığı şiir tercümeleri, 1971). Diğer eserleri: 1. Şifalı Otlar Kitabı (1980), 2. Bir Uzun Adam (1982). [Bu iki eser yazarın otobiyografisidir.