Babiller
Babil Krallığı (Uygarlığı – Medeniyeti) Kısaca Özet
Sami kökenli olan Babiller Kral Sumu-abum tarafından kurulmuştur. Başkentleri “Babil” (Babylon) kenti olup, devlet adını başkentinden almıştır. Babil kenti etrafında M. Ö. 1900’lerde kurulmuş olan Babiller, kısa sürede Sümer ve Akad topraklarını içine alan büyük bir imparatorluk haline gelmiştir.
Varlık süreleri boyunca iki kez devletleşen Babiller’de I. Babil Devleti’nin en önemli hükümdarı “Hammurabi” olmuştur. Hammurabi kendi adıyla anılan “Hammurabi Kanunlarını” yapmıştır. Kanunlarıyla huzur ortamı sağlayan Hammurabi bu nedenle daha önce görülen rahip kral veya tanrı kral unvanları ile anılmayıp “Hayırsever Kral”, “Adaletin Çobanı” veya “Kavimlerin Çobanı” olarak anılmıştır.
I. Babil Devleti’nin M. Ö. 1594’de Hitit saldırıları sonucu yıkılmasının ardından uzun bir dönem devletsiz kalan Babiller Asurluların yıkılmasının ardından M. Ö. 612’de Kaldeliler önderliğinde yeniden devletleşmişlerdir. Bu nedenle bu devlet II. Babil, Yeni Babil veya Kalde Devleti gibi isimlerle anılmaktadır. Yeni Babil Devletinin en önemli hükümdarı II. Nebukadnezar (Buhtunnasar) olup Babil mimari eserlerinin birçoğu onun döneminde yapılmıştır. II. Nebukadnezar M. Ö 586’da Kudüs’ü ve Yehuda Krallığı’nı yağmalayıp, tutsak aldığı Yahudileri Babil’e sürgün etmiştir.
Yeni veya İkinci Babil Devleti M. Ö. 539’da Pers saldırıları sonucu yıkılmıştır. Çok tanrılı inanca sahip olan Babillerde en önemli tanrıları “Marduk” ve “Tanrıça İştar” oluşturmuştur. Mimari anlamda en önemli eserleri arasında Babil’in Asma Bahçeleri ve Babil Kuleleri ve İştar Kapısı yer almaktadır.
Hammurabi’nin çıkarmış olduğu kanunlar kısasa kısas uygulamasına yöneliktir. Mülkiyet, borç, ceza gibi konuları içeren bu kanunlar dönemin en gelişmiş kanunlarıdır. Mimari açıdan bölgenin en gelişmiş medeniyeti olarak bilinen Babillerin, Asma Bahçeleri ve Babil Kulesi bu alandaki en önemli eserleridir. Mezopotamya’da iki kez devlet kurmuşlardır. Çok uluslu bir yapıya sahip olan Babiller, merkeziyetçi devlet anlayışıyla yönetilmişleridir.
Mezopotamya’daki en gelişmiş kanunlar Babil kralı Hammurabi tarafından yapılmıştır. Hammurabi, kendinden önceki Sümer kanunlarını yeniden düzenleyerek daha sistemli bir hale getirmiştir. Hazırlanan bu kanunlar tarihte bilinen ilk anayasa olarak kabul edilmektedir. Babil’in Asma Bahçeleri ve Babil Kulesi en önemli mimari eserleridir. Ancak bölgede taş malzeme fazla bulunmadığından yapı malzemesi olarak kerpiç kullanılmış, bu nedenle eserler günümüze kadar ulaşamamıştır.
Babillerin Özellikleri Maddeler Halinde (MÖ 2000 – 539)
* Başkentleri Babilon’dur.
* Tarımla uğraşıp, çok tanrılı inançları vardır,
* Hammurabi, Sümerlerden aldıkları kanunları geliştirerek kendi toplumuna uygun 282 maddelik ilk anayasayı hazırlamıştır. Kısas hükmü içerikli kanunlar ile oluşturulmuş bilinen ilk anayasadır.
* Nebukadnezar zamanında Babil Kulesi ve Babilin Asma Bahçeleri yapılmıştır.
* İbranilerin kurduğu Yahudi Devleti’ni yıkmışlardır.
* Persler tarafından yıkılmışlardır (MÖ 539).
Eski Babil Dönemi:
Amurrular, Ur Hanedanı’nın yıkılmasından yaklaşık yüz yıl sonra Babil’de bir krallık kurdular. Babil’deki Amurru Krailığı’nın en meşhur kralı, Hammurabi (1792-1750), 1760’larda Güney Mezopotamya’yı birleştirerek krallığı büyük bir imparatorluk hâline getirdi. Bununla beraber Hammurabi büyük bir fatihten ziyade bir kanun koyucu olarak bilinir. Hitit Kralı I. Murşili, 1595 yılında Babil’i fethedip yağmaladı ve Babil Krallığı’na son verdi.
Not: Hammurabi Kanunları, “göze göz, dişe diş” yani kısasa kısas özellikleriyle dikkat çekmektedir.
Babil Kralı Hammurabi “Hammurabi Kanunlarını” oluşturmuştur. Hammurabi Kanunları, Urkagina’nın kanunlarına göre çok sert cezalar içerir ve Mezopotamya medeniyetlerinin en şiddetli kanunlarıdır. Suçlulara kısas cezası verilmiştir. Hammurabi gücünü ordudan alıyordu. Hammurabi din ile devleti birbirinden ayırarak mutlak krallık sisteminin ilk temelini attı.
Yeni Babil Krallığı:
MÖ 626 yılında Babil’i ele geçiren Kaide kabilesinin lideri Nabopolassar, Mezopotamya uygarlığı tarihinin en önemli krallıklarından birini kurmuştur. Nabopolassar, Medler ile birlikte Asur imparatorluğu’na son vermiştir. Oğlu ve ardılı Nabuchednezzar, Babil’i genişletmiş ve güzelleştirmiştir. Dağlık İran’dan gelen eşi için dünyanın yedi harikasından biri olarak kabul edilen Babil’in Asma Bahçeleri’ni inşa etmiştir. Nabuchednezzar; Kudüs’ü fethetmiş, Hz. Süleyman’ın Mabed’ini yıkmış ve Yahudilerin ileri gelenlerini Babil’e sürgüne göndermiştir. Yeni Babil Krallığı 539 yılında Pers Kralı Kyros ta-rafından fethedilmiştir.
Babillerde Hukuk
Babil Kralı Hammurabi, Sürçerlerin eski kanunlarından yararlanarak yeni kanunlar hazırlamıştır. Büyük bir taş üzerine yazılmış olan bu kanunlar, mülkiyet, ticaret ve ceza gibi konulara değinmiştir.
Hammurabi Kanunları Maddeler Halinde
- Hammurabi tarafından hazırlanan kanundaki esaslardan bazıları şunlardır:
- Bir insanı suçlayan kişi, onun suçunu ispata mecburdur,
- Suçlu olduğunu söylediği kişinin suçunu ispat edemezse iftira nedeniyle ölüm cezasına çarptırılır,
- Bir ibadethanede veya kralın hazinesinde hırsızlık yapan kişinin çarptırılacağı ceza idamdır.
- Bir hırsız, bir evin duvarını delerek o eve girip hırsızlık yapmış ise cezası idamdır ve evde açtığı deliğin hemen yanına gömülür,
- Sebepsiz yere babasını döven çocuğun iki eli kesilir,
- Bir masum kişinin gözünü kör edenin de gözü kör edilir.
- Bir kişiye hırsızlık esnasında suç üstü baskın yapılırsa o hırsız idam edilir.
- Bir kişi, bir kişiyi esaret altına alır ve onu köle yapar ancak bunu ispatlayamazsa bu durumda esir eden kişi idam edilir.
- Bir hakim herhangi bir kararı yazılı bir şekilde sunarsa ama bu kararda bir yanlış varsa, bu yanlış kendisinden kaynaklanıyorsa kendi verdiği para cezasının on iki katını öder ve hakimlikten atılır. Daha sonra kesinlikle hakimlik yapamaz.
- Bir kişi, şahit veya bir belge olmadan başka bir adamın çocuğundan ya da kölesinden bir şey satın alırsa veya kiralarsa hırsız kabul edilip idam edilir.
- Bir mal sahibi kişi kaybettiği bir eşyanın kendisine ait olduğuna dair şahitler getirmezse o kişi kötü niyetli biri demektir, söyledikleri iftira kabul edilir ve idam edilir.
- Bir kişi başka bir kişinin küçük çocuğunu çalarsa idam edilir.